4 thánh đế vận hành trong đời sống của tôi..., "cuộc đời là một hành trình tâm linh" Tùy chọn

[Daniel]

Bài pháp đầu tiên mà đức Phật giảng là bài kinh Chuyển Pháp Luân giảng về 4 sự thật cao cả;bài kinh làm rung động mười ngàn thế giới.

Nó cũng làm rung động cả cuộc đời tôi;không nhiều thì ít.Nó làm bật cả mớ hệ thống thế giới quan cũ của tôi về tất cả: khoa học;nhân sinh;tình cảm;kinh tế;xã hội... và dẫn tôi đến thế giới quan của Pháp(dhamma)

Hóa ra điều thâm sâu nhất chính là điều được nói đầu tiên.Tôi cảm nhận rằng toàn bộ tinh hoa Phật giáo nằm trong hai bài kinh là kinh Chuyển Pháp Luân và kinh Đại niệm xứ.

Kinh chuyển pháp luân mới nghe thì xem chừng có vẻ dễ hiểu nhưng chẳng dễ hiểu chút nào;đến giờ tôi vẫn chưa hiểu;vẫn hoài nghi;vẫn học hỏi qua từng giờ từng ngày học hỏi lý thuyết và qua khảo sát bốn chỗ thân;thọ;tâm và pháp.

Vị trí nó thuyết giảng đầu tiên của nó làm cho tôi có cảm giác sự việc diễn ra thế này: Đức Phật lúc đầu giảng chỉ thẳng thực tại;4 thánh đế nó gần chúng ta đến mức;nó xuất hiện ngay tại đây và ngay bây giờ! Lúc đó làm gì đã có những cái gọi là "16 tuệ minh sát" hay là chú giải;hậu chú giải;vi diệu pháp hay tam tạng kinh điển.

Giống như một người thầy giảng cho học sinh; lúc đầu chỉ thẳng: nó là thế này;nó đang hiện hữu ngay ở đây này;và ngay bây giờ.Sau đó người nào đã hiểu thì thôi;người nào không hiểu thì thầy tiếp tục giảng bằng những bài giảng khác;nhằm mục đích để hiểu cái ý bài giảng đầu đã không được học trò hiểu thấu đáo-cốt lõi của nó nằm trong bài giảng đầu-một cách trực tiếp.

Ngược lại với những người như ngài Sariputta;hay ngài Kondanna chứng ngộ ngay qua một câu thơ hay một bài pháp;tôi và hầu hết mọi người bây giờ đều may lắm mới được xếp vào hạng "văn cú tối vi" hay "ứng dẫn". Nên trong quá trình tu học gặp nhiều vấp váp là đương nhiên. Càng ngày tôi càng nhận ra ý nghĩa của những vấp váp của mình;những xung đột xung quanh;những bất mãn của mình với hoàn cảnh và mọi người... nó chính là chất liệu sống hiện tiền của quá trình thấu hiểu tứ đế.

Nếu bạn thích-nếu chúng ta có duyên;thì tôi sẽ kể cho bạn nghe những bất mãn;những xung đột;những vấp ngã;những băn khoăn.... của chính tôi đó trong cuộc sống thực tế và cũng chính là quá trình tu tập của tôi dưới đây - xin hãy lắng nghe!

[Daniel]

Thổ lộ với bạn; nhiều lần khi đọc bài kinh Chuyển Pháp Luân về Tập Đế: "chính ái này đưa đến tái sinh;câu hữu với hỷ và tham;tìm cầu hỷ lạc chỗ này chỗ kia tức là dục ái;hữu ái và phi hữu ái" tôi phát sinh rất nhiều thắc mắc và ...bất mãn. Đại loại như là "chữ hỷ thứ nhất với chữ hỷ thứ hai có giống nhau ko?"; tại sao lại không nói "vô minh" là tập đế mà lại nói 3 loại ái trong khi vô minh có vẻ là nguyên nhân sâu xa hơn? Tại sao không nói đơn giản là vô minh là nguyên nhân của khổ?Tại sao ái lại câu hữu với hỷ và tham;chẳng lẽ ái ko câu hữu với sân đc?Ái và tham nếu là giống nhau thì tại sao phải lặp lại?....

Thậm chí trước khi đến với kinh Phật;tôi chỉ nghe loáng thoáng là "tham sân si" gây nên khổ;cái cụm từ "tham sân si" đã trở nên phổ biến;cửa miệng đến mức cả người Phật tử lẫn người phi Phật tử đều có thể nghe qua và nói. Ớ lại thêm một cách định nghĩa tập đế nữa chăng? Thế sao không nói thế luôn cho nó phổ biến nhỉ?

Tôi thử tìm đến các bài giảng của các quý thầy về Tứ Diệu Đế;và nói thật-tôi thất vọng là phần nhiều.Chẳng hạn khi giảng về nguyên nhân của khổ: vị thầy đó không nói ý hiểu của chính mình;chứng nghiệm của chính mình;mà lại còn nói một cách sách vở rằng nguyên nhân của Khổ là "tham;sân;si;mạn;nghi". Tôi bỗng thấy ...tức giận trong lòng;thầm nghĩ một cách bất kính: "sao thầy không kể ra 10 phiền não hay 10 kiết sử ra luôn để minh họa khổ tập cho nó đẹp-nếu như thầy muốn nói như một con vẹt như vậy?"

Những thắc mắc đó;về sau tôi mới nhận ra rằng;có quan sát bốn chỗ thân thọ tâm pháp thì mới thực sự biết cái gì là nguyên nhân sinh khổ ngay lúc đó(khổ tập);chứ không phải nguyên nhân của khổ nằm trong các từ ngữ kia.Những cách phân loại như là kiết sử;lậu hoặc;phiền não;tham sân si... chỉ là những cách tập yếu hay phân tích ;những cách nhìn khác nhau về tập đế;được lý thuyết hóa lên cho phong phú thôi.Nếu mình có chánh niệm;mình lập tức nhận thấy khổ và nhân sanh khổ cùng sự sinh diệt của nó luôn.