Vừng và các món ăn từ vừng Tùy chọn

[Diệu Minh]

http://www.angi.com.vn/Desktop.aspx/Cho-th...oe_tu_hat_vung/


Mè còn gọi là vừng là một loại cây trồng đã có từ lâu đời. Do mè có đặc tính thích nghi rộng, dễ trồng, ít đòi hỏi nhiều vật tư phân bón nên được trồng hầu khắp cả nước.


Cây mè được mệnh danh là “hoàng hậu của các cây có dầu”. Hạt vừng được dùng làm thực phẩm cho người như ăn sống, rang ép dầu ăn, làm dầu thắp, làm bánh kẹo, bơ, magarin và làm thuốc. .. Vừng là loại hạt cho dầu ăn có chất lượng cao, ổn định, không bị trở mùi ôi.

Trên thế giới, dầu vừng được dùng trực tiếp trong nấu nướng hoặc ăn sống với rau và làm phụ gia trong công nghiệp thực phẩm như nước chấm, công nghệ dược liệu, mỹ phẩm, thuốc trừ sâu...

Đông y coi vừng là loại thuốc, vừng đen có tên là “hắc ma chi”, làm thuốc bổ, thuốc nhuận tràng, lợi sữa.. Theo Hải Thượng Lãn Ông thì vừng có vị ngọt tính bình, không độc, đi vào bốn kinh phế, tỳ, gan, thận, có tác dụng ích gan, bổ thận, nuôi huyết, nhuận tràng, điều hòa ngũ tạng, là loại thuốc tự dưỡng, cường tráng, chủ trị thương phong phong hư nhược, ích khí lực, đầy trí não, bổ gân cốt, sáng tai mắt, thúc đẻ, sát trùng, tiêu khí...

Khô dầu vừng có 35-50% protein, giàu triptophan và methionin dùng làm bột chế biến thức ăn cho gia cầm, gia súc-loại kém dùng làm phân bón.

Vừng của Việt Nam có 7,6% nước, 20,1% protein, 46,4% mỡ, 17,6% hydrat cacbon, 3,5% xơ, 4,8% tro, 1200mg% canxi, 379mg% P, 10mg%F, 0,03mg% carotein, 0,3mg% B1, 0,15mg%B2, 415mg%PP.. . trong 100 g hạt.

[Diệu Minh]

Cách làm muối vừng:
- Đãi sạch vừng, phơi khô cất lọ...
- Khi nào cần rang, lấy ra vẩy nước ẩm vừng, san phẳng trên mẹt để cho se hạt vừng, rồi rang trên chảo nóng thật nóng, đảo nhanh tay, hạt vừng sẽ nổ lách tách... đổ ra cái mẹt để dưới đất cho việc rang dương hóa được âm bớt đi ... "hạ thổ" cho món muối vừng không bị quá nhiều yếu tố dương hay hỏa khí...

- Sau khi rang xong, lấy tay xoa và sát bớt bỏ vừng rồi xảy bớt vỏ vừng...

- Để vừng đó vào lọ đậy kín, ăn tới đâu mang ra giã tới đó với muối hầm.

- Bỏ muối vào cối, giã nhỏ, bỏ vừng vào theo tỉ lệ từ 1 thìa muối - 12 - 16 thìa vừng, giã nhỏ làm sao khi được thì chỉ còn 10 % hạt vừng còn nguyên hạt, giã khéo sao cho vừng vỡ ra thấm dầu vào hạt muối ăn như thế mới đỡ khát nước vì dầu thấm đều hạt muối... tránh ăn muối trực tiếp hại thận...