Vì sao trong giới luật, Phật không cho đệ tử của Ngài ca hát và nghe ca hát?, Trích từ Kinh Tương ưng Tùy chọn

[BBT]

II. Puta (S.iv,306)

1) Một thời Thế Tôn trú ở Ràjagaha (Vương Xá), tại Trúc Lâm, chỗ nuôi dưỡng các con sóc.

2) Rồi Talaputa, nhà vũ kịch sư (natagàmani), đi đến Thế Tôn; sau khi đến, đảnh lễ Thế Tôn rồi ngồi xuống một bên.

3) Ngồi một bên, vũ kịch sư Talaputa bạch Thế Tôn:

-- Con được nghe, bạch Thế Tôn, các vị Ðạo sư, Tổ sư thuở xưa nói về các nhà vũ kịch, nói rằng: "Ai là nhà vũ kịch, trên sân khấu giữa kịch trường, với các điệu bộ giả sự thật, làm quần chúng vui cười, thích thú; người ấy, sau khi thân hoại mạng chung, sẽ sanh cọng trú với chư Thiên hay cười (pahàsadeve)". Ở đây, Thế Tôn nói như thế nào?

-- Thôi vừa rồi, này Thôn trưởng. Hãy dừng ở đây. Chớ có hỏi Ta về điều này.

4) Lần thứ hai, vũ kịch sư Talaputa bạch Thế Tôn:

-- Bạch Thế Tôn, con có nghe các vị Ðạo sư, Tổ sư thuở xưa nói về các nhà vũ kịch, nói rằng: "Ai là nhà vũ kịch, trên sân khấu hay giữa kịch trường, với các điệu bộ giả sự thật, làm quần chúng vui cười, thích thú; người ấy, sau khi thân hoại mạng chung, sẽ sanh cọng trú với chư Thiên hay cười". Ở đây, Thế Tôn nói như thế nào?

-- Thôi vừa rồi, này Thôn trưởng. Hãy dừng ở đây. Chớ có hỏi Ta về điều này.

5) Lần thứ ba, vũ kịch sư Talaputa bạch Thế Tôn:

-- Bạch Thế Tôn, con có nghe các vị Ðạo sư, các vị Tổ sư thuở xưa nói về các nhà vũ kịch, nói rằng: "Ai là nhà vũ kịch, trên sân khấu hay giữa kịch trường, với các điệu bộ giả sự thật, làm quần chúng vui cười, thích thú; người ấy, sau khi thân hoại mạng chung, sẽ sanh cộng trú với chư Thiên hay cười". Ở đây, Thế Tôn nói như thế nào?

-- Thật sự, Ta đã không chấp nhận và nói rằng: "Thôi vừa rồi, này Thôn trưởng. Hãy dừng ở đây. Chớ có hỏi Ta về điều này". Tuy vậy, Ta sẽ trả lời cho Ông.

6) Này Thôn trưởng, đối với những loài hữu tình thuở trước chưa đoạn trừ lòng tham, còn bị lòng tham trói buộc, [b]nếu nhà vũ kịch trên sân khấu hay trong kịch trường, tập trung những pháp hấp dẫn, thời khiến lòng tham của họ càng tăng thịnh. Này Thôn trưởng, đối với những loại hữu tình thuở trước chưa đoạn trừ lòng sân, còn bị lòng sân trói buộc, nếu nhà vũ kịch trên sân khấu hay trong kịch trường tập trung những pháp liên hệ đến sân, thời khiến cho lòng sân của họ càng tăng thịnh. Này Thôn trưởng, đối với loài hữu tình thuở trước chưa đoạn trừ lòng si, còn bị lòng si trói buộc, nếu nhà vũ kịch trên sân khấu hay trong kịch trường tập trung những pháp liên hệ đến si, thời khiến cho lòng si của họ càng tăng thịnh.[/b]

7) Người ấy tự mình đắm say, phóng dật, làm người khác đắm say và phóng dật, sau khi thân hoại mạng chung, sẽ sanh trong địa ngục Hý tiếu (Pahàso). Nếu người ấy có (tà) kiến như sau: "Người vũ kịch nào, trên sân khấu hay giữa kịch trường, với các điệu bộ giả sự thật, làm quần chúng vui cười, thích thú; người ấy, sau khi thân hoại mạng chung, sẽ sanh cộng trú với chư Thiên hay cười". Như vậy là tà kiến. Ai rơi vào tà kiến, này Thôn trưởng, Ta nói rằng người ấy chỉ có một trong hai sanh thú: một là địa ngục, hai là súc sanh.

8) Khi được nói vậy, vũ kịch sư Talaputa phát khóc và rơi nước mắt.

-- Chính vì vậy, này Thôn trưởng, Ta đã không chấp nhận và nói: "Thôi vừa rồi, này Thôn trưởng. Hãy dừng ở đây. Chớ có hỏi Ta về điều này".

-- Bạch Thế Tôn, con khóc không phải vì Thế Tôn đã nói như vậy. Nhưng, bạch Thế Tôn, vì con đã bị các Ðạo sư, các Tổ sư vũ kịch thời trước đã lâu ngày lừa dối con, dối trá con, dắt dẫn lầm lạc con rằng: "Người vũ kịch nào trên sân khấu hay giữa kịch trường, với các điệu bộ giả sự thật, làm quần chúng vui cười, thích thú; người ấy, sau khi thân hoại mạng chung, được sanh cộng trú với chư Thiên hay cười".

9) Thật là vi diệu, bạch Thế Tôn! Thật là vi diệu, bạch Thế Tôn! Bạch Thế Tôn, như người dựng đứng lại những gì bị quăng ngã xuống, phơi bày những gì bị che kín, chỉ đường cho kẻ bị lạc hướng, đem đèn sáng vào trong bóng tối để những ai có mắt có thể thấy sắc. Cũng vậy, Chánh pháp đã được Thế Tôn dùng nhiều phương tiện trình bày, giải thích. Bạch Thế Tôn, con nay xin quy y Phật, Pháp và chúng Tăng. Mong Thế Tôn cho con được xuất gia với Thế Tôn, được thọ đại giới!

10) Vũ kịch sư Talaputa được xuất gia với Thế Tôn, được thọ đại giới.

11) Thọ đại giới không bao lâu, Tôn giả Talaputa... trở thành một vị A-la-hán nữa.

http://www.buddhanet.net/budsas/uni/u-kinh...ngbo/tu4-42.htm

[home]

Cho minh xin chia sẻ, cũng có người nhắc đến vấn đề nay ở trên rồi đó.
Cũng có ví dụ rồi,
Mình xin lấy thêm một ví dụ nưa.
Bây giờ một người với tâm tham đầy mình đến xin Phật chỉ dạy , thì Phật sẽ nói là bỏ bớt tâm tham đi sẽ hạnh phúc.
Một người khác với tâm sân chất chứa xin Phật chỉ dạy , thì Phật sẽ nói là bỏ bớt tâm tâm sân đi sẽ hạnh phúc.
Bây giờ một người tâm tham nhiều mà áp dụng cách bỏ bớt sân đi có lẽ không ổn.
Đấy là ví dụ cách thức Đức Phật chỉ dậy là như vậy,
Giả thuyết mang tính tương đối , nhưng vẫn rất logic là như vậy.

[BBT]

Cho minh xin chia sẻ, cũng có người nhắc đến vấn đề nay ở trên rồi đó.
Cũng có ví dụ rồi,
Mình xin lấy thêm một ví dụ nưa.
Bây giờ một người với tâm tham đầy mình đến xin Phật chỉ dạy , thì Phật sẽ nói là bỏ bớt tâm tham đi sẽ hạnh phúc.
Một người khác với tâm sân chất chứa xin Phật chỉ dạy , thì Phật sẽ nói là bỏ bớt tâm tâm sân đi sẽ hạnh phúc.
Bây giờ một người tâm tham nhiều mà áp dụng cách bỏ bớt sân đi có lẽ không ổn.
Đấy là ví dụ cách thức Đức Phật chỉ dậy là như vậy,
Giả thuyết mang tính tương đối , nhưng vẫn rất logic là như vậy.

Mình hiểu là:

Tham, sân, si là 2 trong 5 kiết sử. Con đường của Phật giáo là ly dục, ly tham, đoạn diệt, chặt đứt các thượng/hạ phần kiết sử. Phải ly 10 cái này chứ không phải chỉ có 1 tham hay Sân đâu bạn à.

(Thân kiến, Nghi, Giới cấm thủ, Dục tham, Sân : 5 hạ phần kiết sử

Sắc ái, Vô sắc ái, Mạn, Trạo cử, Vô minh : năm thượng phần kiết sử.)

Khi mình đoạn tham giảm thì cái sân cũng giảm theo, các pháp này nó có liên quan nhau.

Từ bỏ đc tham sân si khó quá, nếu ly đc dục thì mới nhập được Sơ thiền, đó là một công trình tu tập: Bạn có thể tham khảo lộ đạo mà Phật có dạy tại đây http://www.paliviet.info/VHoc/15/15_107.pdf

[home]

Mình hiểu là:

Tham, sân, si là 2 trong 5 kiết sử. Con đường của Phật giáo là ly dục, ly tham, đoạn diệt, chặt đứt các thượng/hạ phần kiết sử. Phải ly 10 cái này chứ không phải chỉ có 1 tham hay Sân đâu bạn à.

(Thân kiến, Nghi, Giới cấm thủ, Dục tham, Sân : 5 hạ phần kiết sử

Sắc ái, Vô sắc ái, Mạn, Trạo cử, Vô minh : năm thượng phần kiết sử.)

Khi mình đoạn tham giảm thì cái sân cũng giảm theo, các pháp này nó có liên quan nhau.

Từ bỏ đc tham sân si khó quá, nếu ly đc dục thì mới nhập được Sơ thiền, đó là một công trình tu tập: Bạn có thể tham khảo lộ đạo mà Phật có dạy tại đây http://www.paliviet.info/VHoc/15/15_107.pdf

Căn cơ trình độ của mỗi người khác nhau, tùy theo trình độ của người đó như thế nào thì Đức Phật chỉ dạy như vậy.
Nếu tâm bạn chưa phục thì mình xin lấy ví dụ khác , ở trong kinh điển hẳn hoi.
Nhưng mình không nhớ chính xác, đó là câu chuyện về 2 anh em cùng xuất gia làm tỳ kheo, nhưng người anh với tư chất thông minh lĩnh hội rất nhanh, còn người em thì một bài kệ cũng không thuộc, thế là Đức Phật mới chỉ cho cách học một câu, học thuộc lòng và cho đi quét lá, hay đại loại lau cái gì đó. Đức Phật chẳng có dạy gì về đoạn tận tham sân si hay mười kiết sử gì cả. Và người em kết quả là cũng chứng đắc Alahan.
Còn trường hợp khác thì có một Balamon chặn Phật giữa đường lúc Đức Phật đi khất thực, Đức Phật không chỉ dậy, nhưng vị Balamon do cố gắng cầu xin Đức Phật 3 lần, và Đức Phật chỉ đọc bài kệ đại khái là thấy chỉ là thấy, nghe chỉ là nghe ....hình như chỉ có 4 câu. Sau đó vị Balamon đó suy tư về câu kệ đó và cũng đắc thánh đạo.

Vậy có sự khác nhau chưa bạn, khác nhau về đạo lộ.
Cũng có thể cái đạo lộ tu tập nó cũng giống như đạo lộ bạn chỉ ra, nhưng nó xảy ra quá nhanh , roẹt một cái là xong.

[BBT]

Căn cơ trình độ của mỗi người khác nhau, tùy theo trình độ của người đó như thế nào thì Đức Phật chỉ dạy như vậy.
Nếu tâm bạn chưa phục thì mình xin lấy ví dụ khác , ở trong kinh điển hẳn hoi.
Nhưng mình không nhớ chính xác, đó là câu chuyện về 2 anh em cùng xuất gia làm tỳ kheo, nhưng người anh với tư chất thông minh lĩnh hội rất nhanh, còn người em thì một bài kệ cũng không thuộc, thế là Đức Phật mới chỉ cho cách học một câu, học thuộc lòng và cho đi quét lá, hay đại loại lau cái gì đó. Đức Phật chẳng có dạy gì về đoạn tận tham sân si hay mười kiết sử gì cả. Và người em kết quả là cũng chứng đắc Alahan.
Còn trường hợp khác thì có một Balamon chặn Phật giữa đường lúc Đức Phật đi khất thực, Đức Phật không chỉ dậy, nhưng vị Balamon do cố gắng cầu xin Đức Phật 3 lần, và Đức Phật chỉ đọc bài kệ đại khái là thấy chỉ là thấy, nghe chỉ là nghe ....hình như chỉ có 4 câu. Sau đó vị Balamon đó suy tư về câu kệ đó và cũng đắc thánh đạo.

Vậy có sự khác nhau chưa bạn, khác nhau về đạo lộ.
Cũng có thể cái đạo lộ tu tập nó cũng giống như đạo lộ bạn chỉ ra, nhưng nó xảy ra quá nhanh , roẹt một cái là xong.

Mình tìm hiểu thì thấy có nhiều bài kinh Đức Phật nói đến Đạo lộ tu tập, bài kinh đó là 1 ví dụ điển hình. Và không có lộ trình nào không LY DỤC cả, Phật dạy: "Ly dục ly ác pháp nhập Sơ thiền", bài kinh sau là 1 ví dụ http://www.buddhanet.net/budsas/uni/u-kinh...o/trung119.htm:

(Các bậc Thiền)

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ly dục, ly ác pháp, chứng và trú Thiền thứ nhất, một trạng thái hỷ lạc do ly dục sanh, với tầm và tứ. Tỷ-kheo thấm nhuần, tẩm ướt, làm cho sung mãn tràn đầy thân mình với hỷ lạc do ly dục sanh, không một chỗ nào trên toàn thân không được hỷ lạc do ly dục sanh ấy thấm nhuần.


Còn vd của bạn về câu nói trong cái thấy chỉ là cái thấy, trong cái nghe chỉ là cái nghe ..v.v.. đó là Phật dạy Ngài Bàhiya, khi Đức Phật đang khất thực. Nếu bạn đọc tiếp về Ngài thì sẽ thấy có đoạn Ngài xin Phật vào rừng xoài sống độc cư 1 mình, nhưng Phật không cho, sau mới cho. Điều đó, chứng tỏ Ngài có 1 quá trình tu tập chứ không phải không có tu tập, roẹt 1 cái là xong

Trong bài kinh http://www.paliviet.info/VHoc/15/15_107.pdf, rõ ràng Phật dạy có một trình tự, có một lộ trình tu tập.

Trong thời gian rãnh rỗi (dưỡng bệnh), mình đọc Tạng kinh Nykaya thấy cái gì đó thú vị (chỉ là tư kiến thôi) rồi post lên đây, rãnh thì lại vào đọc tiếp, hy vọng không làm phiền website _()_

[home]

Mình tìm hiểu thì thấy có nhiều bài kinh Đức Phật nói đến Đạo lộ tu tập, bài kinh đó là 1 ví dụ điển hình. Và không có lộ trình nào không LY DỤC cả, Phật dạy: "Ly dục ly ác pháp nhập Sơ thiền", bài kinh sau là 1 ví dụ http://www.buddhanet.net/budsas/uni/u-kinh...o/trung119.htm:

(Các bậc Thiền)

Lại nữa, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ly dục, ly ác pháp, chứng và trú Thiền thứ nhất, một trạng thái hỷ lạc do ly dục sanh, với tầm và tứ. Tỷ-kheo thấm nhuần, tẩm ướt, làm cho sung mãn tràn đầy thân mình với hỷ lạc do ly dục sanh, không một chỗ nào trên toàn thân không được hỷ lạc do ly dục sanh ấy thấm nhuần.


Còn vd của bạn về câu nói trong cái thấy chỉ là cái thấy, trong cái nghe chỉ là cái nghe ..v.v.. đó là Phật dạy Ngài Bàhiya, khi Đức Phật đang khất thực. Nếu bạn đọc tiếp về Ngài thì sẽ thấy có đoạn Ngài xin Phật vào rừng xoài sống độc cư 1 mình, nhưng Phật không cho, sau mới cho. Điều đó, chứng tỏ Ngài có 1 quá trình tu tập chứ không phải không có tu tập, roẹt 1 cái là xong

Trong bài kinh http://www.paliviet.info/VHoc/15/15_107.pdf, rõ ràng Phật dạy có một trình tự, có một lộ trình tu tập.

Trong thời gian rãnh rỗi (dưỡng bệnh), mình đọc Tạng kinh Nykaya thấy cái gì đó thú vị (chỉ là tư kiến thôi) rồi post lên đây, rãnh thì lại vào đọc tiếp, hy vọng không làm phiền website _()_

Cám ơn bạn về thông tin về Ngài Bàhiya:

Cách chỉ dậy của Đức Phật cho Ngài Bàhiya là như vầy (như vầy):


"Ditthe dittha - mattam bhavissati
Sute suta - mattam bhavissati
Mute muta - mattam bhavissati
Vinnàte - vinnàta - mattam bhavissati".

"Khi trông thấy vật gì, anh chỉ nên thấy vật ấy mà thôi.
Khi nghe tiếng gì, anh chỉ nên nghe tiếng ấy mà thôi.
Khi có một ý tưởng nào, anh chỉ nên nhận thức ý tưởng ấy mà thôi.
Khi có sự hiểu biết nào, anh chỉ nên nhận thức sự hiểu biết ấy mà thôi".

Do trình đô căn cơ của Ngài Bahiya quá cao rồi ,
Ngài bị bò húc và nhập Niết bàn ngay sau đó.
Ngài Phước Hậu cũng có một bài kệ rất hay , gần giống với bài kệ trên.

Nguyên văn bài Thi kệ Ngài dạy :

"Kinh điển lưu truyền tám vạn tư,

Học hành không thiếu cũng không dư,

Năm nay nghĩ lại chừng quên hết,

Chỉ nhớ trên đầu một chữ NHƯ."

Như thị , thấy chỉ là thấy ...


Còn Ngài mà quét rác, lau chùi mình nhớ ra rồi, tự nhiên đúng lúc này nhớ ra tên là Châu Lợi Bàn Đặc

Mình xỉn chia sẻ vấn đê qua góc nhìn còn hơi thiển cận của mình là như vậy. Có thể đạo lộ thì đúng như bạn nói, mình cũng không đủ trình độ mà đề cập đến vấn đê đạo lộ. Mình chỉ chia sẻ về vấn đề phương pháp chỉ dạy của Đức Phật. Đối với Ngài Bahiya Đức Phật nói theo một cách, còn đối với Ngài Châu Lợi Bàn Đặc.

Mình xin lấy thêm ví dụ về một ngài nữa.
Ngài này cũng không nhớ được tên , chỉ nhớ được tóm tắt là Ngài là đệ tử của Ngài Xá lợi Phất.
Ngài Xá Lợi Phất cho Ngài quán đề mục quán tử thi, cái chết. Nhưng không tiến triển.
Sau đó Ngài được Đức Phật chỉ dậy quán bông sen vàng thì Ngài đắc đạo quả.

Đấy phương pháp chỉ dạy tùy từng người là như vậy.

Còn đạo lộ chung thì đúng như bạn nói.