LỢI ÍCH CỦA MUỐI Tùy chọn

[Diệu Minh]

LỢI ÍCH CỦA MUỐI

Không chỉ là một loại gia vị, muối còn có một vai trò vô cùng quan trọng đối với những hoạt động sống của cơ thể chúng ta.

Muối là một khoáng chất thiết yếu, không chỉ giúp đồ ăn ngon hơn mà còn đóng vai trò quan trọng trong nhiều quá trình sinh hóa của cơ thể. Dù không có bằng chứng khẳng định chắc chắn con người đã biết sử dụng muối từ khi nào, song trong suốt chiều dài lịch sử, muối đã chứng tỏ một vai trò quan trọng khi đã có nhiều vương quốc sụp đổ, nhiều người mắc bệnh và chết vì thiếu muối.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, lượng muối tối đa mà một người trưởng thành có thể tiêu thụ là 5gr/ngày. Tiêu thụ nhiều hơn có thể dẫn đến những hậu quả sức khỏe nghiêm trọng nhưng khi dùng muối đúng lượng, chúng ta sẽ thu được nhiều lợi ích của muối đối với sức khỏe dưới đây.

1. Tăng cường chức năng não

Muối là nguồn cung cấp natri chủ yếu cho cơ thể. Natri giúp giữ cho tâm trí của bạn luôn hoạt động nhạy bén. Vì natri giúp tăng cường chức năng não nên nó là một yếu tố rất cần thiết cho sự phát triển não bộ. Thiếu natri có thể dẫn đến hôn mê và mất trí.

2. Duy trì huyết áp ổn định

Natri được cho là đóng một vai trò quan trọng đối với sự sống của bạn vì khoáng chất này duy trì huyết áp ổn định. Tuy nhiên, dư thừa natri có thể làm tăng huyết áp đáng kể và điều này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như đột quỵ.

3. Kiểm soát mức chất lỏng cần thiết trong cơ thể

Natri kiểm soát mức chất lỏng cần thiết trong cơ thể bạn. Lượng nước trong cơ thể cân bằng được là do tế bào liên tục trải qua một quá trình gọi là thẩm thấu - chất lỏng có đặc tính khuếch tán qua một lớp màng từ vùng có nồng độ cao sang vùng có nồng độ thấp cho đến khi cả hai đạt đến trạng thái cân bằng. Natri giúp duy trì quá trình này diễn ra bình thường.

4. Làm dịu cơ bắp

Chuột rút là hiện tượng thường xảy ra do căng cơ, vận động sai tư thế hay đến từ mất nước và mất cân bằng điện giải. Trong những tháng hè nóng bức, cơ thể mất nhiều muối và nước sẽ dễ dẫn đến say nắng và chuột rút. Natri trong muối giúp cân bằng điện giải và kiểm soát lượng chất lỏng trong cơ thể sẽ giúp bạn tránh khỏi tình trạng này.

5. Giảm tình trạng say nắng

Trong những ngày hè nóng bức, say nắng rất dễ xảy ra do cơ thể bị mất nước và mất cân bằng điện giải. Uống nhiều nước là giải pháp tốt để phòng ngừa say nắng, nhưng chỉ nước không là không đủ. Nước có muối, đường và vitamin sẽ giúp cân bằng điện giải cho cơ thể, giữ cho cơ thể luôn ở trạng thái tốt nhất.

6. Tốt cho da

Muối ở dạng thô nhất là một chất tẩy tế bào chết tự nhiên. Nước muối là chất sát khuẩn hữu hiệu và natri đã có trong nhiều loại kem dưỡng da với tác dụng giúp da ngậm và giữ nước. Một số loại muối như muối hồng chứa nhiều natri và magiê khi được pha vào nước tắm có tác dụng thư giãn, tốt cho tinh thần và giấc ngủ, làm săn chắc da.

VAI TRÒ CỦA MUỐI TRONG CƠ THỂ

Muối hay natriclorua (NaCl) có lẽ là chất mà loài người không thể thiếu trong thức ăn hàng ngày, thậm chí đối với nhiều người, có thể thiếu thịt chứ không thể thiếu... muối trong bữa ăn. Ăn quá nhiều muối đã được chứng minh là có hại đối với tim mạch và huyết áp nhưng ăn nhạt quá dẫn đến thiếu muối thì cũng nguy hiểm không kém.

Trong cơ thể, muối đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì áp lực thẩm thấu, giữ cho cân bằng lượng nước bên trong, ngoài tế bào và trong lòng mạch máu. Ngoài ra, muối còn có vai trò trong việc duy trì điện thế tế bào, dẫn truyền xung động thần kinh, đảm bảo thăng bằng kiềm toan. Điều hòa natri trong cơ thể do hormon vỏ thượng thận aldosteron (tái hấp thu Na+ và thải K+, H+ qua ống thận) và hormon vasopressin (hay ADH, hormon chống bài niệu) của tuyến hậu yên. Natri máu bình thường là 135-145 mEq/l. Muối trong máu giảm khi lượng natri máu dưới 135 mEq/l.

Một chế độ ăn ít muối là khi lượng thức ăn, nước uống trong 24 giờ đưa vào cơ thể có tổng lượng NaCl dưới 2.400 mg (tương đương với khoảng 1 thìa cà phê). Cơ thể cần một lượng muối tối thiểu là 500 mg/ngày với điều kiện là muối không bị mất đi qua nước tiểu, mồ hôi hoặc các loại dịch khác.

Đối với những người ăn kiêng muối quá mức, lượng natri máu giảm nhiều sẽ ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe, thậm chí có thể tử vong nếu lượng natri máu xuống quá thấp.

ẢNH HƯỞNG CỦA HẠ NATRI MÁU

Cơ quan đầu tiên bị ảnh hưởng khi natri máu hạ quá mức bình thường đó là não bộ. Lượng natri thấp làm cho nhu mô não bị phù (phù não) gây nên các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, mất tập trung, nôn mửa, rối loạn ý thức và nặng hơn: co giật, hôn mê. Các triệu chứng xuất hiện nặng nề nếu hạ natri nhanh và đột ngột.

Khi natri máu giảm, áp lực thẩm thấu trong lòng mạch máu bị giảm dẫn đến huyết áp thấp hoặc tụt. Khi huyết áp tụt sẽ làm các cơ quan quan trọng của cơ thể như tim, não, thận, gan, hệ cơ... bị thiếu ôxy và các chất dinh dưỡng từ đó làm cho cơ thể mệt mỏi, suy kiệt.
Natri máu giảm cũng làm cho nước tự do thoát ra ngoài khoảng kẽ dẫn đến hiện tượng phù tay, chân hoặc nặng hơn: phù toàn thân.

Hạ natri máu khiến hệ cơ bị suy giảm chức năng. Các biểu hiện bao gồm mỏi cơ, liệt cơ, kiến bò, chuột rút.

Như vậy, trong một số bệnh như tăng huyết áp, suy tim, suy thận, bệnh nhân được khuyến cáo ăn nhạt. Tuy nhiên, nếu ăn nhạt quá mức, kéo dài quá lâu có thể làm lượng muối trong cơ thể bị giảm sút và dẫn tới những hậu quả khôn lường. Việc điều chỉnh chế độ ăn sao cho không quá thừa hoặc ngược lại, quá thiếu natri máu là một việc làm cần thiết đối với những người đang phải duy trì chế độ ăn nhạt.

ĐIỀU TRỊ THẾ NÀO?

Khi các triệu chứng nói trên xuất hiện ở những người đang ăn kiêng muối, việc đầu tiên là phải làm xét nghiệm xem lượng natri máu có bị giảm hay không. Nếu bị giảm, việc điều trị đơn giản là bù cho đủ lượng muối còn thiếu. Nếu nhẹ, có thể cho bệnh nhân ăn tăng lượng muối hơn bình thường. Nếu nặng, có thể sẽ phải bù muối bằng đường truyền tĩnh mạch và đương nhiên chỉ có thể thực hiện được tại các cơ sở y tế chuyên sâu. Việc bù muối cũng không được quá nhanh vì nếu bù ồ ạt có thể gây thêm tổn thương cho não bộ.

NT sưu tầm
Nguồn: ST

[Diệu Minh]

Ăn nhạt thì tốt, nhưng ăn quá nhạt hay ăn nhạt hoàn toàn liệu có thực sự tốt cho sức khỏe? Theo Tiến sĩ, bác sĩ Hồ Thu Mai, Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, thực tế trong mồ hôi, nước mắt, thậm chí là nước tiểu của chúng ta đều có muối. Chính vì thế, nếu không cung cấp lượng muối đủ cho cơ thể mỗi ngày, nó sẽ dẫn tới thiếu điện giải, kéo theo rối loạn chuyển hóa, giảm thể tích máu - nguyên nhân dẫn tới nhiều bệnh nguy hiểm như: huyết áp thấp, biếng ăn sinh lý trầm trọng, chuột rút, phù não, tâm thần, lơ ngơ…

Tiến sĩ, bác sĩ Hồ Thu Mai cho biết, việc các chuyên gia khuyến cáo chúng ta nên ăn nhạt khác hẳn với việc ăn nhạt hoàn toàn hay ăn quá nhạt. Ăn nhạt là nêm nếm gia vị theo đúng khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, còn ăn quá nhạt là nêm dưới mức này, thậm chí là không nêm bất cứ gia vị nào. Theo đó, Tiến sĩ, bác sĩ Hồ Thu Mai cho rằng, người trưởng thành khỏe mạnh có thể ăn 5g muối/ngày. Trẻ nhỏ cũng cần ăn muối nhưng hàm lượng sẽ ít hơn người lớn. Cụ thể, trẻ dưới 1 tuổi chỉ cần dưới 1g muối/ngày, trẻ từ 1-3 tuổi tiêu thụ tối đa 3mg muối/ngày và từ 7 tuổi trở lên, mỗi ngày có thể dùng tối đa 5g muối.