Trích đoạn tuyển chọn những quyển sách hay của tiên sinh Ohsawa Tùy chọn

[Diệu Minh]

Nhóm
CLB Đọc sách Ts. George Oshawa (Anh Trạch Như Nhất)

🌱GIÁO DỤC💞

Ở nhà trường trung học cũng như đại học, người ta dạy những khái niệm trừu tượng, những quy luật vô ích và bắt buộc học sinh phải ghi nhớ một cách máy móc những kỹ thuật chuyên môn, văn phạm của những tử ngữ cùng luật lệ luân lý, ý thức hệ đóng khung cứng nhắc. Kiểu giáo dục độc tài như thế khiến trẻ em mất hạnh phúc và khô cằn trí tuệ.
Do áp dụng kỹ thuật giáo dục gò ép này, con người đã hạ mình xuống mức độ thấp hơn những động vật khác không học trường hoặc luân lý giáo điều. Do đó, xã hội loài người cần có luật lệ với những chỉ tiêu và nhà tù để ổn định đời sống, trong khi thế giới loài vật không cần.

Nhưng, có gì phải than phiền? Ngay cả Đức Lão Tử đã nói cách nay hơn 2.500 năm: “Mất Đạo (Nguyên Lý Vô Song, la bàn vũ trụ), mới có Đức (luân lý, quy định xã hội)”.
Tự do được tìm thấy ở đáy sâu nô lệ, đạo đức lộ ra nơi vực cùng thất đức và luân lý xuất hiện trong cảnh rối loạn khó khăn. 💥Tự do cũng như đạo đức phải được tự thân mỗi cá nhân kiểm soát, thực hiện (tự giác). Việc đó phải đượm niềm khoái thích vô hạn, khó cưỡng và nỗi sướng vui to lớn bùng lóe mãnh liệt từ tâm hồn sâu thẳm. Không bao giờ bắt buộc! Nếu bắt buộc hoặc học đòi, vay mượn thì đó chỉ là một việc làm giả tạo nhuốm màu nô lệ và vô đạo.

Bằng cách nào để khơi vọt suối nguồn sướng vui to lớn trong mỗi cá nhân? Bằng cách giáo dục. Nhưng giáo dục kiểu nào? Việc giáo dục trong nhà trường hiện nay chẳng qua là một cách ghi âm nói vẹt, tạo ra hàng loạt chuyên viên, kỹ thuật viên hoặc giáo viên rập khuôn; nói tóm lại là tạo ra hạng người lệ thuộc.
Chưa có một trường trung học hoặc đại học nào chú tâm vào việc khơi bật và phát triển tự nhiên tính tự phát, năng lực sáng tạo và tình yêu hoặc tóm lại là bản năng trực giác. Người ta thán phục bản năng tuyệt diệu của các loài vật, nhưng con người cũng có bản năng như thế. Nếu có thể phát triển hoặc ít ra điều hành được bản năng này ngay từ những năm tháng đầu đời hoặc sau đó, có thể học được cách phát huy bản năng, thì niềm vui sướng dâng trào vô hạn mà sự sống ban cấp cho chúng ta rõ to lớn biết bao!
Chúng ta đã chối bỏ bản năng-trực giác hàng bao thế kỷ. Chúng ta đã quá bận tâm chăm chú vào những kiến thức và tiến bộ của văn minh vật chất vì tiện nghi và dục lạc. Chúng ta đã khinh thường bản năng.

❗️Có hai loại giáo dục:

1️⃣loại thứ nhất giúp phát triển hoặc nói đúng hơn là khai mở càng ngày càng tinh thông khả năng nhận thức, nhớ tưởng, hiểu biết và phán đoán tối cao vốn có của chúng ta cho tới khi khả năng này trở thành sự bừng sáng (giác ngộ) soi rọi Đạo pháp của vũ trụ hay Trật Tự Vũ Trụ. Sự sáng soi đó thấu suốt mọi hiện tượng hữu hạn, tạm thời và thật ra là ảo giả. Đó là Tình Yêu bao bọc mọi điều, không phân biệt (tâm từ bi, bác ái) và từ đó bừng lên niềm sướng vui vô hạn và vĩnh viễn (thường lạc); hay nói cách khác đó là Đức Tin, Chánh Tín.

2️⃣Loại giáo dục thứ hai là dạy các kỹ thuật chuyên môn và những ý niệm hạn hẹp về thế giới, che bịt hoặc chận đứng hoàn toàn tính chất vốn có của bản năng-trực giác hoặc trí phán đoán tối cao (trí huệ tối thượng, toàn trí), tạo ra những kẻ bắt chước và phục tùng. Thường những người được giáo dục nhiều năm theo loại thứ hai dễ phạm những tội lỗi nghiêm trọng như áp bức và bóc lột dân chúng, gây ra loạn lạc, chiến tranh, diệt chủng, chế tạo và sử dụng vũ khí hạt nhân, v.v... Những loài thú mà con người gọi là “dữ” như chó sói hoặc cọp beo không bao giờ bạo tàn giết chóc hàng loạt như những kẻ chủ trương chiến tranh hiện đại.
Những tác giả như nhà văn người Anh Ernest Thompson Seton (người sáng lập phong trào Hướng Đạo Mỹ), nhà Côn trùng học người Pháp Jean-Henri Fabre, nhà văn Mỹ Jack London, nhà Triết học người Bỉ Maurice Maeterlinck (giải Nobel văn chương năm 1911) đã nghiên cứu và đề cao bản năng đáng nể của các loài vật.

Con người hiện đại thường bị khinh thường, bị chối bỏ hoặc buộc tội vì các bản năng của mình. Trong các loài động vật không hề có

🌶một Nobel (người phát minh thuốc nổ) hoặc
🌶một Einstein (người chấp nhận đề nghị chế tạo bom nguyên tử),
🌶một Oppenheimer (người thực hiện chương trình bom nguyên tử của Einstein) hoặc
🌶một Edison (người đóng góp nhiều phát minh quan trọng cho nhân loại; nhưng khi đến tuổi 80, ông than thở: “Chẳng có lấy một ai hạnh phúc.. dù có nhiều phát minh kỳ diệu!...”).

Thời xưa, việc giáo dục của người Á Đông thuộc loại thứ nhất, nhưng đến nay phần lớn cách giáo dục đó đã mờ phai và bị “thực dân”, đồng hóa theo chủ nghĩa vật chất phương Tây. Có thể giải thích điều này bằng hai định lý 4 và 5 của Nguyên Lý Vô Song (xem ở trước). Những dân tộc có nền văn minh Dương tính lấn lướt hơn văn minh Âm và những dân tộc Âm tính. Luật là thế. Vả lại,☯️ “tất cả những gì có khởi đầu thì có kết thúc”, dù đó là giáo dục thuộc loại thứ nhất!
Quá quen thuộc với cảnh hòa bình được tạo dựng theo Nguyên Lý Vô Song trong nhiều ngàn năm, người Á Đông dần dần quên đi ý nghĩa và tầm quan trọng của nguyên lý này trong cuộc sống thực tế hằng ngày.

“Samsara”, luân hồi sinh tử! Tất cả những gì có khởi đầu thì có kết thúc, điều này xảy ra càng lúc càng nhanh trong thời hiện tại. Khởi đầu và kết thúc thường trái ngược nhau, cuộc sống thanh bình có xu hướng chấm dứt trong thảm họa. Nếu không như thế, thì thế giới tương đối này quá đơn điệu, buồn chán. [Xem lý do tồn vong của một cá nhân hay một dân tộc trong sách “Dịch Lý & Lịch Sử, bản dịch của Anh Minh Ngô Thành Nhân & Ngô Ánh Tuyết – LND].
❗️Trong loại giáo dục thứ nhất, vị thầy không nhất thiết phải là chuyên viên; nhưng trong loại thứ hai thì cần thiết.

Giáo dục đúng thật (chánh giáo) dạy người ta sống một đời tự do, hạnh phúc và thân thương, khởi sự từ ngày đầu lọt lòng (hoặc trước đó trong thai) và phải chấm dứt trước khi lên 7 tuổi. Đừng quên rằng suốt trong 280 ngày (9 tháng 10 ngày) trước khi chào đời, cái tế bào đầu tiên (cái trứng thụ tinh) trải qua mọi giai đoạn tiến hóa sinh vật và tăng trưởng gấp khoảng 3 tỷ lần cho đến khi thành một cơ thể gồm hàng tỷ tế bào. Nhưng khi đã ra đời, cơ thể con người chỉ tăng trưởng gấp khoảng hai mươi lần. Nếu có thể gọi khoản thời gian cơ thể tăng trọng lượng lên gấp đôi là một năm tiến hóa sinh vật, thì con người trải qua 3 tỷ năm tiến hóa trong “tử cung” (cung điện con cái). Như vậy, các bạn khi sinh ra là hoàng tử hoặc công chúa đã được nâng niu trìu mến trong cung điện quý sang.

Chính trong khoảng 3 tỷ năm này, những đặc tính sinh học của chúng ta được tác thành. Các bậc thánh hiền và minh sư của phương Đông cách nay hàng mấy nghìn năm đã ghi nhận sự hình thành sinh vật và sinh lý này là quan trọng hơn kết quả của giáo dục sau khi ra đời. Các bạn có thể lượng định sự khác biệt giữa giáo dục 3 tỷ năm và giáo dục 15 năm sau khi sinh.
🌀
Sự hình thành tinh thần của chúng ta đã hoàn tất phần lớn lúc sinh ra, việc giáo dục tiếp theo hầu như chẳng còn gì để tạo tác. Nếu có người thành công nhờ giáo dục sau khi sinh, thì đó có nghĩa là người này đã được chuẩn bị sẵn cho việc này trong 3 tỷ năm tiến hóa sinh vật. Nếu vị thầy nào có thể đào tạo ra những người tự do và hạnh phúc mãi mãi, thì đó là một bậc thần thông. Nhưng một khi được cung cấp la bàn vũ trụ, Nguyên Lý Vô song, bạn có thể thực hiện được những điều huyền diệu, chẳng hạn như chữa lành người mù, người câm điếc hoặc kẻ điên; và như vậy, bạn đã có một chút thần thông rồi đó.

❗️❗️Nếu trong loại giáo dục thứ nhất không cần những giáo viên chuyên môn, thì người dạy dỗ phải nhà giáo dục đúng thật (chân sư), có tâm sáng suốt (minh trí) và thanh thản sướng vui (ung dung tự tại). Nhà giáo dục đó không ai tốt hơn là bậc làm cha làm mẹ. Thật ra trong đời chỉ cần một nhà giáo dục đúng thật cũng đủ cho hàng triệu con người và nhiều thế hệ. Nhà giáo dục như thế có được tự do vô biên (giải thoát), hạnh phúc vĩnh viễn (thường lạc) và công bình tuyệt đối (trí huệ).

Đã có nhiều bậc Chân Sư như Đức Phật, Đức Lão Tử, Đức Chúa, Đức Mahavira (Đại Hùng, người sáng lập đạo Jain, Kỳ Na giáo), Ngài Nagarjuna (Long Thọ, người khai sáng phái Trung Quán, Tánh Không của Phật giáo Đại Thừa), Ngài Asanga (Vô Trước, người sáng lập tổng Duy Thức của Phật giáo Đại Thừa), v.v... Tất cả các Chân Sư đều có tinh thần mạo hiểm và trải nghiệm. Các ngài sống một đời hoạt động chuyên cần, không có thời gian lo nghĩ kiếm tiền để hưởng thụ. 🐸Trong khi những chuyên viên giáo dục thì trái lại. Tuy vậy, tất cả mọi người đều noi theo, hoặc ít ra cũng muốn theo hoặc bắt chước những nhà mạo hiểm và trải nghiệm. Nếu một số người chối bỏ điều này, thì đó chỉ là bề ngoài, nhưng trong thâm tâm thì rất muốn vì ai cũng khao khát tự do.

💥Nếu tất cả các trường học theo kiểu nhồi sọ bị đóng cửa hay phá hủy, thì số người được tự do không giảm, mà còn tăng lên bội phần; hơn nữa, còn tiết kiệm được kinh tế. Nếu người ta vẫn thích trường học nhồi sọ, thì để mặc họ xây lên nhiều cái. Sẽ có nhiều chuyên viên lệ thuộc hơn và sớm muộn gì cũng có nhiều nhà cải cách nổi lên phản kháng.
🌱Nếu muốn lập một trung tâm góp sức cải thiện xã hội một cách nhiệt tình, thì hãy dựng một ngôi trường nhỏ và tập hợp khoảng một chục đứa trẻ hoặc học sinh bị buộc tội là kém cỏi hơn những đứa trẻ cùng thời. Bạn phải bỏ ít ra 6 năm truyền dạy và ngày đêm cùng thực hành Nguyên Lý Vô Song với chúng. Bấy giờ, bạn có thể cung cấp cho xã hội những con người tự do.🧚🏾‍♀️
💞
Lý tưởng giáo dục ở phương Đông là lòng “nhân”. “Nhân” có nghĩa là con người được trang bị Nguyên Lý Vô Song, Trí Phán Đoán Tối Cao, thấu suốt Đạo pháp của vũ trụ. Và giáo dục đồng nghĩa với sống tự do, ung dung tự tại. Trong một trường như thế đương nhiên không có “bài học” bắt buộc phải thuộc lòng, không có bài kiểm tra trí nhớ, mà chỉ có một việc cho cả thầy lẫn trò là đêm ngày trải nghiệm cuộc sống.

🧚🏾‍♀️💥“Nhân” viết chữ Hoa [仁] gồm hai phần tượng trưng con người và Nguyên Lý Vô Song. Trong chữ này, phần đầu là " chữ “nhân” [人( 亻)], nghĩa là “người”, gồm hai nét xiên, nét dài là Âm và nét ngắn là Dương;
và phần sau là chữ “nhị” [二] nghĩa là “hai”, gồm hai nét ngang, nét trên tượng trưng Trời Âm, lực giãn nở hay ly tâm, và nét dưới tượng trưng Đất Dương, lực co rút hay hướng tâm.
☯️
Những môn học Nguyên Lý Vô Song của khoa học và triết lý phương Đông, giúp thấu triệt cơ cấu vũ trụ, được gọi là “Đạo”, người Ấn Độ gọi là “Yoga” hay “Marga” [con đường hay phương pháp dẫn đến trí huệ tối thượng – LND], nói chung là “Con đường lớn (đại đạo)” dẫn tới sự vô hạn, vĩnh cữu và tuyệt đối. Bước đi trên con đường này gọi là “hành” hoặc “caryaam”(tu hành), “yogi” (thực hành yoga).

🌾💥“Hành” viết chữ Hoa [行] gồm hai phần: phần trên là chữ “nhân” [仁], phần dưới là hai nét dọc [儿] tượng trưng cho hai chân bước đi. Gộp lại, “hành” hoặc học tập Nguyên Lý Vô Song là bước đi miệt mài, không mệt mỏi và khó cưỡng tiến đến chỗ “thấy được Cái Tôi đích thực (chân ngã)” [giác ngộ kiến tánh, thấy được Nhan Chúa – LND] hoặc có được “Trí Phán Đoán Tối Cao” [trí huệ tối thượng của Phật, trí tuệ trọn vẹn của Chúa – LND].
☘️
Ngày xưa, các trường dạy “Đạo” ở Nhật Bản thường là trường tư. Không hề có mục đích duy tâm, duy lý, duy ý hay duy vật hoặc chủ nghĩa giáo điều. Trong những trường này, người ta sống một cuộc đời đơn giản, tự nhiên và cần mẫn, cố gắng hết sức để giải thoát cho tâm trí đang mù quáng vì bị đóng khung, che bịt. Đấy đúng là “sống an bần lạc đạo, yên với cảnh nghèo mà vui với lẽ trời!” (vivere parvo et tu seras heureux) từ sớm tinh mơ (khoảng 2-3 giờ sáng trong các chùa Phật giáo) cho đến xế chiều, không giày da, không vớ tấc dù trong tuyết giá. Người ta ngủ trên sàn gỗ thô cứng với tấm chăn đơn mỏng mảnh, bận y phục nhẹ, ăn ít mỗi ngày một lần, và làm việc trên ruộng đồng hoặc trong núi sâu, quét chùi đền, chùa, v.v... Đời sống ở đó rất tĩnh lặng nhưng đầy hoạt động dù giữa lạnh buốt mùa Đông hay trong nóng bức mùa Hè. Cuối cùng, vị Thầy nêu ra những câu hỏi [để xem môn đồ phát triển trí tuệ đến đâu – LND].

Sau vài năm, vị Thầy thỉnh thoảng chọn một trong những môn đồ ưu tú cho đi ra ngoài đời không hành lý, không tiền bạc, sống tự lập một thời gian, tách khỏi bạn bè, thân quyến để chăm sóc người bệnh, giúp đỡ kẻ yếu và thường xuyên phát triển khả năng phán đoán tối cao. Mục đích của cuộc thực tập là tìm cách hoàn thiện con người mình. [Để có thể hình dung cách giáo dục này, xem sách “Thiền & Võ Đạo” của E. Herrigel, bản dịch của Ngô Ánh Tuyết – LND].
🐸
Đã nhiều lần tôi thử áp dụng phương pháp của tôi cho những thiếu niên gọi là thuộc hạng “tinh thần chậm tiến” hoặc “ngu độn”. Chúng tôi nhận thấy có nhiều cải thiện và ngay cả có những phát triển đang kinh ngạc. Trong một số học viên áp dụng phương pháp Thực Dưỡng từ hai năm trở lên, nhiều đứa trong hạng này đã trở thành những tài năng đáng kể (như vậy, tài giỏi và ngu độn, hai cực đối lập có thể gặp chung trong một người).☯️

💥💥Sinh lý học là nền tảng của tâm lý học; như vậy, rõ ràng là các bệnh tâm thần đều có thể chữa lành bằng cách ăn
uống đúng đắn. ( Có thể thấy rõ điều này trong cách ăn uống trị bệnh tâm thần phân liệt; Xem ở cuối CHƯƠNG VII).
🌾🐸
☘️George Oshawa🌀
Trích Chương III
Sách Y Triết Phương Đông &
Phương Pháp Thực Dưỡng.
Dịch giả:
Anh Minh Ngô Thành Nhân &
Ngô Ánh Tuyết
Nhà Xuất Bản Hồng Đức (2017)
☯️✝️☸️🕉✡️🔯♋️☯️✝️☸️🕉✡️🔯♋️

[Diệu Minh]

💞🌀LỜI DẠY CỦA BÀ LIMA OHSAWA

Người đời đều biết muốn sống thì phải ăn; và mặc dù ít ai để ý, nhưng rõ ràng con người tồn tại được là nhờ có thức ăn do thiên nhiên cung cấp.

Vì vậy, không thể nào tha thứ tính cẩu thả trong việc chọn lựa, nấu chế thức ăn và trong cách ăn cách uống hàng ngày. Tuy thế, nhiều người trong chúng ta đã chẳng từng cho rằng những việc này là điều tất yếu phải có và xem đây chỉ là thói quen hoặc chỉ để thỏa mãn cảm giác đấy sao?

❓❗️Hầu hết chúng ta thường quên rằng thức ăn không những cung cấp năng lực để duy trì sự sống mà còn có thể kết thúc sự sống nếu ta cứ miệt mài ăn uống sai lầm quá độ.

☯️

PHƯƠNG PHÁP THỰC DƯỠNG MACROBIOTICS bắt đầu từ việc thẩm định thức ăn qua nghiên cứu.

Trước hết, triết lý của chúng ta chia thức ăn thành hai loại căn bản:
👉THỨC ĂN GỐC ĐỘNG VẬT – DƯƠNG HƠN và
👉THỨC ĂN GỐC THẢO MỘC – ÂM HƠN.

❗️Theo luật sinh thái học (ecology) thì toàn bộ đời sống động vật đều lệ thuộc giới cỏ cây, vì những hình thái thảo mộc chế biến các chất liệu căn bản có trong thiên nhiên thành dễ hấp thụ hơn.

❗️Một “ chuỗi thức ăn”, một sự kế thừa giữa vật bị ăn và vật ăn, cho thấy mỗi loài sinh vật có những loại thức ăn thích hợp riêng mình, và con người chúng ta cũng vậy – theo thuyết tiến hóa là mắt xích sau cùng của chuổi thức ăn – muốn sống thì phải lấy trực tiếp hoặc gián tiếp sự sống cỏ cây làm thức ăn.

🌀Triết lý Thực Dưỡng dựa theo kinh nghiệm cho biết mặc dù con người luôn luôn tìm mọi cách chứng tỏ là mình có thể (bằng mọi giá) ăn được tất cả những gì mình ưa thích, nhưng muốn sức khỏe và đời sống diễn ra êm thuận thì con người phải ăn cỏ cây là chính.

❓Vì khi dùng thức ăn huyết nhục làm căn bản, những thành phần tạo sinh (cấu tạo sự sống) trong người sẽ bị xáo trộn, phải sắp xếp lại, một số được tăng cường quá mức, còn số khác bị suy giảm hoặc đào thải khiến cơ thể rơi vào tình trạng mất quân bình. Thêm vào đó, người ăn dễ bị nhiễm các chất thải độc hại của thú vật cùng các hóa dược, hóa chất tổng hợp trái tự nhiên do kỹ nghệ đưa vào.

❗️❗️Tuy nhiên, ăn uống theo phương pháp Thực Dưỡng không hẳn là một chế độ ăn chay nghiêm khắc.

☯️Trật tự thiên nhiên quanh và trong ta vừa chính xác lại vừa linh động; chỉ riêng hình dáng bộ răng và số răng, cửa ngõ đưa thức ăn vào cơ thể, cũng cho thấy rõ trật tự trong sự dinh dưỡng của con người.

Trong toàn bộ 32 cái răng có
8 cái răng cửa (2/8) dùng cắt xén rau củ, 4 răng nanh (1/8) để xé thịt và
20 răng hàm (5/8) để xay nghiền hạt cốc.

🌀🌾Vả lại, theo cơ cấu của hệ tiêu hóa, thức ăn của con người phải tập trung vào cây cỏ, và như được chứng minh qua bộ răng phải đặc biệt chú trọng đến hạt cốc. Do đó, Ông Ohsawa đã bỏ ra gần cả đời để chứng minh cho người ta thấy hạt cốc đối với con người có giá trị dinh dưỡng hàng đầu.

❗️🐸 Dù vậy, phần còn lại của bữa ăn, như đã thấy trong miệng, có thể thêm một ít thức ăn huyết nhục nếu thấy cần hoặc ưa thích, nhưng tốt nhất là chỉ lấy từ những loài động vật có hình thái tiến hóa cấp thấp (như cá, chim, gà vịt, v.v...) ít bị nuôi nhốt hoặc chế biến theo cách thức công nghiệp hiện đại, và dùng càng ít càng tốt.

💥Nhưng, nên biết một điều là thức ăn dù tốt và dù được tính toán phân lượng kỹ càng đến đâu đi nữa, nếu cứ lựa chọn lung tung và nấu nướng cẩu thả cũng làm giảm hiệu quả dinh dưỡng. Nhớ giữ đúng trật tự trong việc chọn lựa, cắt thái, pha trộn và chế biến, nấu nướng.

Cách ăn uống theo phương pháp Thực Dưỡng rất tinh tế, giúp cho ta biết cách sử dụng rộng rãi mọi thứ nguyên liệu kiếm được; và qua việc nấu ăn, con người phô diễn được cá tính phong phú của mình, đồng thời đặt trọn niềm tin vào việc nuôi dưỡng vun bồi cá tính đó.

🌱Theo đúng phương pháp Thực Dưỡng, mỗi người trong chúng ta phải làm sao hiểu được chính mình cũng như hiểu được tính chất sinh động của thức ăn để có thể tìm ra phương thức tốt nhất đáp ứng được nhu cầu bản thân.

💥Nhu cầu của mỗi người mỗi khác tùy thể trạng cá nhân và bối cảnh dinh dưỡng, tùy tuổi tác và sinh hoạt hàng ngày, tùy vị trí địa lý và khí hậu đổi thay của môi trường chung quanh.

❗️Một người làm bếp, nhất là giữ vai trò “nội tướng” phải biết rõ không những nhu cầu của chính mình mà cả đến nhu cầu của mọi người trong gia đình đã ủy thác cho mình trách nhiệm nấu ăn.

☯️Bí quyết ăn uống để sống khỏe, sống vui của phương pháp Thực Dưỡng là QUÂN BÌNH và ĐIỀU ĐỘ.

☘️Các bạn có thể ăn chay mà vẫn hấp thu đầy đủ sinh tố, chất khoáng, chất đạm, chất béo, chất bột cần thiết cho sinh lực, sức lớn và sự đổi mới của tế bào chỉ với những thức ăn quân bình gồm hạt cốc, rau củ tươi, đậu và trái cây. 🌀Nhưng trong bữa ăn Thực Dưỡng vẫn có thể có thức ăn gốc động vật nếu được nấu nướng chế biến cẩn thận và điều hòa với các món khác trong thực đơn.

❗️Chúng ta được tự do ăn uống bất cứ món nào mình ưa thích, không có gì cấm kỵ trừ sự thiếu hiểu biết và bất cẩn.
🌸🌱
🌺Lima Oshawa 🦋

Sách Nghệ Thuật Nấu Ăn Vui Khoẻ Theo Phương Pháp Thực Dưỡng Oshawa
Nhà Xuất Bản Hồng Đức (2018)
Tái bản lần thứ 6
🙏☘️🌾🌸🌓💞🌀