Bài học từ cá hồi Tùy chọn

[Thelast]

1. Đừng bao giờ bận tâm đến những điều không quan trọng

Tháng giêng, năm 1961

Tạp chí “Thời báo” ở Mỹ đã viết:

Mối bận tâm là gì?
Là chẳng có tiền.
Có tiền là gì?
Là chẳng bận tâm.

Khi lần đầu tới Mỹ, có một câu nói gây nhiều ấn tượng với tôi là “Đừng bao giờ bận tâm” - Nó làm tôi không thể hiểu nổi. Sau khi sống ở đây 10 năm, cuối cùng tôi nhận ra là nó bao trùm lên ý nghĩ của phần đông dân Mỹ. Đấy là đất nước của “không bao giờ bận tâm”.

Động lực thúc đẩy mạnh mẽ nhất trong đời sống Mỹ là vấn đề cái được gọi là đồng tiền - có nhiều người may mắn sau khi nhập cư ở đây đã kiếm được nhiều tiền và tận hưởng cuộc sống với nó - Do sự giầu có cực kỳ về tài sản phần đông họ phán xét sự việc theo giác quan và tình cảm. Do mọi người đều ứng xử thông qua cảm quan và các điều kiện tiền lệ mà đồng tiền cùng sự mạo hiểm đã tạo nên những người hùng ở đất nước này.

Điều đó dẫn đến kết quả là phải làm thế nào để kiếm ra tiền và làm thế nào để tạo dựng một đời sống sung túc thoải mái, và những điều này đã trở thành những mục đích chính của nền giáo dục.

Trái lại “vô sản” là một khái niệm đặc trưng của người phương Đông cổ, nền giáo dục của họ ngay từ đầu đã nhắm vào việc vươn tới điều phân định cao nhất đó là “satori” (giác ngộ) thông qua sự hiểu biết về trật tự vũ trụ - Tư tưởng này thống trị cho đến khi nền văn minh Tây phương kéo theo vật chất và khoa học công nghệ thâm nhập vào.

Chín mươi năm về trước, người Nhật thường dùng những bảng gỗ có tranh in rất đẹp để bọc hàng xuất khẩu thực phẩm như giấy in để bọc. Người châu Âuthực sự đã ngạc nhiên bởi họ rất trân trọng những tờ giấy bọc hàng hoá. Người Nhật lại có một thái độ khác về mọi giá trị, không phải do thiếu nhận thức nghệ thuật, mà do họ biết thế giới là vô thường, nay trẻ mai già, cái đẹp dần đi xa. Đó là lý do họ gọi những bức tranh gỗ bọc hàng của họ là những bức tranh về một cuộc đời trôi nổi. Với họ mọi thứ vật chất tuy đẹp đẽ nhưng không phải là tài sản.

Cùng thời đó ở Pháp Pasteur đã phát minh ra công nghệ lên men rượu và bia (1877), theo đó phương pháp của ông được mang tên phương pháp Pasteur, mà thực ra kỹ thuật này đã từng được sử dụng hàng trăm năm trước đó ở Nhật để tạo ra rượu nếp (sake) - Người sáng chế bị lãng quên - không có tên tuổi, vì sao vậy?

Cách đây không xa lắm bác sĩ người Anh Fleming phát hiện ra kháng sinh penicilin trong phòng thí nghiệm của mình và chứng tỏ rằng nó có thể tiêu diệt vi trùng. Từ đó người ta đã bắt đầu sản xuất penicilin. Nó được gọi là thứ dược phẩm kỳ lạ và đã gây nhiều ảnh hưởng đến mức có hàng tá dược phẩm khác trong họ kháng sinh được sản xuất từ nó. Nhưng người ta đâu có biết rằng ở Nhật Bản chính loại penicilin này đã được dùng khi ướp cá khô vậy mà không ai biết đến tên người đã nghĩ ra nó. Vì sao vậy?

Lý do rất đơn giản - Người phương Đông xa xưa không quan tâm đến những phát minh vật chất mặc dù nó có tính chất hữu hiệu. Họ chỉ quan tâm về quan niệm sống - trạng thái tinh thần cao nhất, để đạt giác ngộ trong các Thiền viện, họ chỉ cảm phục những ai giảng dạy về Đạo, phương pháp Thiền, đến con đường giải thoát, hay niết bàn.

Hai quan điểm khác biệt đã dẫn đến hai chiều hướng văn minh khác nhau: Văn minh phương Tây và văn minh phương Đông.

Trong khi khoa học nghiên cứu vật chất và đạt đến mức “không còn vấn đề gì” còn tôn giáo nói về tư tưởng và đạt tới trạng thái “Tâm không”.

Người phương Tây sẽ không chấp nhận “tâm không” và không bao giờ chịu xóa bỏ các cuộc thử bom hạt nhân. Người phương Đông theo sự hiểu biết về trật tự vũ trụ của mình thì chỉ nói: “Mọi thứ có bắt đầu thì có kết thúc” - văn minh có bắt đầu thì sẽ có kết thúc, vấn đề là sớm hay muộn. Đừng bận tâm! chân lý của chúng ta về sự sống đích thực trong vô tận sẽ sống mãi.

Những nhà tư tưởng phương Tây mang tính chất phá hủy, phân tích, chắc chắn phải học từ tâm trí phương Đông có tính cách xây dựng, tổng quan - cho một thế giới bấp bênh bên bờ tự phá hủy. Sự sống có thể biến mất trong một tia chớp.

[Thelast]

4. Bề mặt và bề lưng

Trật tự của vũ trụ được diễn đạt qua 7 định luật. Một trong các định luật đó là: Cái gì có bề mặt thì có bề lưng - vậy đâu là mối quan hệ giữa luật này của trật tự vũ trụ với hai phẩm tính đối nghịch là âm và dương?

Đầu tiên luật này nói rằng nếu bề mặt mà dương thì bề lưng mang tính âm. Nói cách khác bề mặt và bề lưng không chỉ khác nhau mà còn đối ngược nhau và đỗi xứng với nhau.

ở Phương Đông xa xưa: Bề mặt và bề lưng gọi là jitsu và So jitsu, có nghĩa là cái tự nhiên ở bên trong hay cái hồn nhiên chân thật hay còn gọi là bản chất. So là mặt trước có nghĩa là cái bề ngoài - cái biểu hiện.

Mặt trước và mặt sau của trái tim

Trái tim có 4 ngăn - đâu là trật tự âm dương của bốn ngăn này - Tâm nhĩ trái và phải - Tâm thất phải và trái?

Tâm thất trái đầy máu đi nuôi toàn cơ thể nó phải dương nhất. Trong thực tế các thành cơ của tâm thất trái dầy nhất - phần âm nhất của tim là tâm nhĩ phải. Bởi nó có vị trí đối lập với tâm thất trái. Các nhóm cơ vòng của nó mỏng - Tiếp tục tâm thất phải thì dương hơn tâm nhĩ trái bởi nó cung cấp máu đi xa hơn. Như vậy, trật tự là:

Âm nhất là tâm nhĩ phải
Âm là tâm nhĩ trái
Dương là tâm thất phải
Dương nhất là tâm thất trái.

Kiểm tra kỹ trật tự này bạn sẽ nhận ra hai điểm:

1. Trật tự của dòng máu chảy là âm - dương - âm - dương bởi vì nó bắt đầu từ tâm nhĩ phải (âm) và cuối cùng lại chảy vào tâm thất trái - dương.
2. Xét về tổng thể bên trái dương hơn bên phải - Đây là điều chắc chắn vì máu mang ôxi (âm) đi vào phần trái của trái tim và máu mang khí CO2 (dương) đi từ phần trái của trái tim.

Theo quan điểm triết học phương Đông thì điều trên là tương phản vì nó nói là phải là dương còn trái là âm. Lý do là trái tim (mang tính dương) nằm phía bên trái của cơ thể. Điều này có thể được giải thích như sau:

Phía bên phải tim về bản chất là bên trái bởi vì nó chứa máu mang tính dương - Và kết cục, kết cấu tự nhiên của nó dần trở nên dương. Nói cách khác trật tự âm dương của trái tim bị đảo ngược khi chúng ta quan sát nó lúc máu đi ra hay đi về trái tim. Chúng ta luôn thấy điều này với tim và máu. Đây là cái gọi là bề ngoài hay bề mặt hay còn gọi là biểu hiện.

Bề lưng - Dương -------------------- Bề mặt- Âm
(không có máu) -------------------- (có máu)

Phần bên trái quả tim -------------------- Dương -------------------- Âm
Phần bên phải quả tim -------------------- Âm -------------------- Dương

Dương và âm của nguyên tử hydro

Nguyên tử hydro âm hay dương?

Thuyết biến động nguyên tử chỉ cho chúng ta thấy rằng tất cả các thành phần biến đổi từ hydro qua một đường xoắn trôn ốc từ bên ngoài bề mặt và chuyển dời theo hướng về phía trung tâm.

Hay nói cách khác theo đường xoắn hướng tâm.

Có thể nói rằng mọi thứ đều khởi đầu từ âm và kết thúc ở dương theo đường xoắn trôn ốc. Từ quan điểm này hydro phải là âm nhất. Nhưng George Ohsawa lại định nghĩa hydro như một nhân tố dương theo sự phân tích phổ của nó - Chúng ta có thể giải thích sự mâu thuẫn này như thế nào?

Sự bắt đầu của quỹ đạo vòng xoắn hướng tâm đáp ứng cho tất cả mọi điện tử trong vật lý hiện đại. Các điểm khác nhau của quỹ đạo này như những phân tử của các thành phần khác nhau. Năng lượng do điện tử giải phóng khi nó đạt đến điểm cuối quỹ đạo thì biến đổi thành proton.

Do đó proton (hạt nhân) mang tính dương và hút các điện tử để tạo nên hydro - Do sự khác nhau về âm dương giữa điện tử và hạt nhân rất lớn, chúng có cấu trúc tổ hợp rất rắn chắc và vững bền và tạo nên nguyên tố hydro mang tính dương - Do dương hút âm nên để nhanh chóng tạo ra hydro thì chúng càng tạo ra khoảng không gian hút và đạt tới trạng thái hơi - mang tính âm - như vậy chúng ta thấy trạng thái hơi của hydro mang tính âm - mang tính bề ngoài, biểu hiện bề mặt.

Về thực chất bên trong (cấu trúc tự nhiên của hydro) mang tính dương.

Dương và âm ((bản chất và biểu hiện) của mùa hè

Mùa hè luôn luôn nóng - bên trong của nó là dương - Thực vật cỏ cây phát triển và tạo ra bóng mát mang tính âm.

Bề mặt và bề lưng của con người và động vật

Con người đứng thẳng - mặt trước của họ âm - mặt sau lưng thì dương. Động vật bò ngang: Mặt trước của nó dương - mặt sau lưng thì âm.

Bản chất và biểu hiện của con người

Một người giầu thì giầu ở bề mặt, nhưng bản chất thì nghèo. Do anh ta nghèo bên trong nên anh ta cần vơ vét mọi thứ để mong có được sự bảo đảm an toàn.

Một người nghèo là nghèo ở bên ngoài nhưng về thực chất bên trong anh ta rất giầu. Do đó anh ta không cần tích cóp và vơ vét bất cứ thứ gì và anh ta cho đi mọi thứ nên anh ta trông rất nghèo.

Người trông hạnh phúc giầu sang nhưng thực chất bên trong là bất hạnh bởi vì cái vẻ bề ngoài hạnh phúc của anh ta đã biến thành bất hạnh - Nếu bạn muốn luôn luôn hạnh phúc vào mọi thời điểm thì cả bề ngoài và bên trong của bạn đều phải hạnh phúc. Để có hạnh phúc bên trong bạn phải có sự bất hạnh bên ngoài. Nói cách khác, hãy luôn cố gắng giải quyết những vấn đề phức tạp nhất của nội tâm.

Người bất hạnh bề ngoài nhưng thực chất bên trong anh ta rất hạnh phúc bởi vì cái bất hạnh bên ngoài đó tự nó đã biến đổi thành cái hạnh phúc ở bên trong - Chỉ có một chân lý cho điều này thôi. Nó đã là chuẩn mực rồi - chuẩn mực tâm lý sinh ra từ chuẩn mực triết học - Động vật hy sinh thân thể - một công việc khó nhọc và bền bỉ nhất thì nó đã đánh đổi lại việc tự xây dựng tiến hóa cho bản thân. Chúng ta ăn rau cỏ, thực vật và hoa quả để bản thân tiến hóa dần thành người - Tiến trình này đòi hỏi nhiều tính nhẫn nại ở chúng ta hơn so với khi ta ăn thịt cá... Với người ăn thịt, họ không có nhu cầu biến đổi để phát triển tiến hoá, do đó họ không có đủ nhẫn nại để phát triển.

Nếu bạn có đủ sự nhẫn nại, bạn sẽ thấy không có điều bất hạnh trên trái đất này bởi vì sớm muộn bất hạnh sẽ biến chuyển thành vinh hạnh, chỉ có những sự khác nhau nho nhỏ như là những bài tập toán học thôi - Những vấn đề phức tạp, những vấn nạn càng cho ta nhiều lạc hạnh một khi ta đã giải quyết được chúng.

Chúng sinh, con người, động vật cây cỏ, khí trời, đất nước, ánh sáng, bóng tối tuy khác nhau về biểu hiện bề ngoài nhưng về cái tâm bên trong thì là một bản chất - chúng ta gọi nó là tâm bất nhị hay vô hạn.

Bề mặt và bề lưng trong dịch học

Bát quái trong dịch học chỉ rõ bản chất và hiện tượng - các gạch trên của quẻ bát quái là bề mặt và phần gạch dưới là bề lưng. Thí dụ bát quái số 11 có tên “Tai - peace” gồm: Cách gạch trên mang tính tiếp nhận - càn - đất còn các gạch dưới mang tính thiết lập - khôn - trời. Nó biểu hiện ra bề mặt là âm và bề lưng là dương - Đó là lý do vì sao bát quái có thể ứng dụng cho vạn vật bởi bề lưng luôn dương (tích cực) và bề mặt luôn âm (thụ động) - Âm xuất hiện ở vị trí âm (phần trên) còn dương xuất tượng ở vị trí dưới. Như vậy bát quái chỉ ra rằng mọi vật đều nằm theo một trật tự chuẩn mực.

Nếu dùng bát quái để mô tả cho một gia đình có hai vợ chồng. Người chồng nằm ở phần trong mang tính dương và người vợ ở phần bên ngoài mang tính âm. Khi người chồng cực dương, mạnh mẽ, cứng rắn và can đảm còn người vợ dịu dàng, mềm yếu và mảnh khảnh thanh nhã - thì gia đình sẽ hạnh phúc và mạnh khoẻ.

Một gia đình có thể ví như một cái cây có cái gốc vững chắc - cái gốc dương tính nằm ở dưới đất và dinh dưỡng cho hoa lá nằm ở trên. Nếu cái gốc không vững chắc mạnh khoẻ - Cái cây không thể lớn và đâm hoa kết trái, nhưng chúng ta thường không nhìn thấy cái gốc. Như vậy cái gốc là cái lỗi bên trong của cái cây. Bông hoa là biểu hiện bên ngoài và có sức cuốn hút vào cây. Đây là điều đầu tiên mà chúng ta thấy cái cây ở vẻ bên ngoài. Nếu bông hoa cũng sần sùi, tối thẫm, to chắc như cái gốc - chúng ta sẽ thấy bông hoa không có giá trị. Còn cái gốc nếu mềm yếu mảnh khảnh như bông hoa thì cái cây sẽ chết.

Như vậy nếu bề lưng dương và bề mặt âm thì chúng ta đã có một trật tự đúng. Bát quái chia làm 64 quẻ phán xét mọi hiện tượng ở Trung Hoa và Nhật Bản.

Bản chất và biểu hiện trong di truyền

Chúng ta phát triển 3 tỉ lần trong bụng mẹ, trong mỗi lần chúng ta đều được nôi nấng duy nhất bằng khí huyết người mẹ. Sau khi sinh chúng ta phát triển 12 kỳ - Như thế tính di truyền của chúng ta được hình thành và chiếm ưu thế trong thời kỳ ở trong bào thai và nó được gọi là sự di truyền mang tính thừa hưởng. Nó giống như cái gốc của cái cây - sự di truyền này mang tính cơ bản, lưng sự di truyền nằm ở đằng sau, bên trong.

Nếu sự di truyền cơ sở này mà dương chúng ta hút các yếu tố âm sau khi sinh và thu được các yếu tố di truyền âm ở bề ngoài và biểu hiện - Đây là sự di truyền ngoại hình của con người - để làm sáng tỏ có thể ví dụ: Người đàn bà dương hơn một đứa bé trai khi sinh. Cho nên cô ta có xu hướng muốn ăn các đồ âm sau khi sinh và trở nên nữ tính khi sinh đẻ. Nhưng thực ra cô ta có nền tảng dương bên trong nên tất nhiên cô ta thích ở nhà, vững chắc, kiên nhẫn, chín chắn, tình cảm và nhạy cảm. Cô ta thu nhận được nữ tính và sự mềm mỏng của mình. Điều này sau này sẽ trở thành bề ngoài của cô ta. Như thế người đàn bà về biểu hiện rất âm nhưng nội tâm bên trong thì rất dương.

Bé trai thì khác hẳn. Nó âm hơn đứa bé gái khi sinh nên nó có xu hướng muốn ăn đồ dương và bổ sung nam tính khi sinh ra. Như vậy về mặt triết học đàn ông bên ngoài dương nhưng bên trong thì âm.

Mọi thứ đều thay đổi - đó là luật của tự nhiên - có một số thứ thay đổi nhanh chóng, có một số thứ thay đổi chậm chạp. Trong 10 ngày tế bào máu của chúng ta thay mới hoàn toàn nhưng tế bào của da phải mất hàng năm. Chúng ta có thể quan sát thấy máu chảy là yếu tố mang tính bề mặt của di truyền cơ thể vật lý.

Chúng ta có thể thay đổi máu thế nào? Bằng cách thay đổi các thức ăn hàng ngày bạn sẽ thay đổi được máu. Sự thay đổi là biểu hiện của sự đau ốm, sự thay đổi là biểu hiện bên ngoài của bệnh tật - sự chữa bệnh thực sự chỉ đến sau khi tất cả các tế bào được đổi mới - đó mới là cái gốc.

Chúng ta biến đổi các tế bào âm sang dương thế nào? Bằng cách ăn các thực phẩm dương là chưa đủ, sự thay đổi này là sự thay đổi máu dưới điều kiện bên trong là dương còn bên ngoài là âm.

Có một điều mà nhiều nhà Thực Dưỡng đã bị nhầm và nhiều khi bảo thủ huênh hoang tự đắc, quả quyết hồ đồ, bị náo loạn, sống bất hạnh, mất đi lòng biết ơn trân trọng, sống độc đoán, ác tâm khi căn bệnh của mình biến mất. Đó là do các tế bào cơ thể họ mà họ đã tạo ra trước đây theo phương pháp Thực Dưỡng sau nhiều năm vẫn không hề dương lên. Với tôi, đều này xuất hiện là do sự thiếu hụt các chất trong bữa ăn, có nghĩa nó là kết quả của sự mất cân bằng giữa bên trong và bên ngoài.

Chúng ta cần làm cho bên trong phải dương chứ không phải bên ngoài. Một người có thể rất lịch sự nhẹ nhàng mỉm cười, trân trọng và dễ chịu ở bên ngoài nhưng bên trong anh ta phải thật mạnh mẽ, ổn định, kiên trì, nhẫn nại và can đảm. Điều này là rất khó. Nhưng nếu sống thiếu trật tự này thì chúng ta không thể có hạnh phúc thực sự.

Tất nhiên các tế bào của chúng ta biến đổi từ từ - Đây là một tiến trình chậm chạp - nhưng chúng ta lại muốn các tế bào nhanh chóng dương lên, vậy phải làm sao?

1. Ngoài việc dùng đồ ăn dương - chúng ta phải tích cực hoạt động, làm mọi việc nặng nhọc cơ bắp, làm cho người khác, để cho mình luôn bận rộn.

2. Bao quanh mình những nhân tố âm và đặt mình sống trong những hoàn cảnh âm - ăn ít - mặc ít - sống trong không khí mát và hơi lạnh - cố tìm ra những điều kiện sống khó khăn nếu bạn chưa có nó ở quanh mình - nhảy vào những môi trường và những hoàn cảnh làm cho bạn phải đối đầu với những thách thức lớn - Bạn có thể gặp nhiều vấn đề rắc rối bây giờ, nhưng hãy coi mình như đang hạnh phúc và đang được sống trong những điều kiện sống hạnh phúc.

3. Hãy mở mắt và ngắm nhìn chậm rãi, nhìn trời đất, hoa lá, chim cá, muông thú, cây cỏ, vật nuôi,... nhìn chúng theo cách như một bản hòa ca, một bài thơ, một bức tranh, một tiểu thuyết, một bản nhạc, một chuyến du hành và hòa vào chúng một cách không chủ định, cảm tính. Nó sẽ làm bạn tách ra được khỏi bản ngã của mình. Cảm giác này ở Nhật Bản gọi là “haiku” (đọc là “Hai - cư “) một nghệ thuật để tiếp cận trạng thái cao nhất của trí phán đoán.

Bề mặt và bề trong của Thực Dưỡng

Mục đích của Thực Dưỡng là có một đời sống hạnh phúc. Có hai kiểu người Thực Dưỡng và có hai kiểu hạnh phúc mà họ có thể hướng tới.

Dù là bên ngoài hay bên trong, cả hai đều hướng về một đời sống hạnh phúc. Kiểu hạnh phúc bên ngoài là dấu hiệu, là biểu hiện. Kiểu hạnh phúc bên trong là cốt lõi và lâu bền. Nhiều người đón nhận dấu hiệu biểu hiện, bên ngoài nên khi các căn bệnh đi khỏi, họ thôi ăn chế độ Thực Dưỡng. Điều này giống như dùng Thực Dưỡng như thuốc phiện chữa bệnh - Những người như vậy không duy trì Thực Dưỡng lâu dài được.

Một trong những sinh viên của tôi đã hỏi vì sao Ohsawa duy trì Thực Dưỡng suốt 50 năm cho bản thân mình. Tôi trả lời vì Ohsawa rất ốm yếu nên phải theo đuổi Thực Dưỡng - Ông đã tâm đắc và chấp nhận chế độ ăn uống theo nguyên tắc trật tự vũ trụ và ông muốn giúp đỡ những người khác bằng cách giảng dạy những nguyên tắc này - Nếu không tâm đắc mà chỉ cố gắng làm theo các nguyên tắc, bạn sẽ không có hạnh phúc - hạnh phúc thực sự là sự tâm đắc - Vì nó chúng ta có sức khoẻ, thiếu nó chúng ta cảm thấy khó tri ân khi chúng ta ốm đau. Tất cả chúng ta đều cần học cách biết tri ân.

ở Nhật có hàng nghìn người tham gia Thực Dưỡng. Ông Ohsawa đã viết 300 quyển sách khác nhau, nhưng không có quyển nào có ở cửa hàng sách cũ. Phần lớn người ta dùng sách để chữa bệnh theo kiểu đối chứng trị liệu.

Làm thế nào để biết tri ân?

1. Cần phải giáo dục khi còn trẻ, do bố mẹ dạy dỗ.
2. Khi gặp khó khăn, hãy cố gắng vượt qua và biết chấp nhận khó khăn, con người sẽ biết cách tri ân.

Biểu hiện và bản chất của hạnh phúc

Chúng ta oán trách vi rút, vi trùng, than trách thiếu tiền cùng những bất hạnh trong đời sống xã hội. Có hai loại khó khăn - khó khăn cốt lõi là thuộc về bản thân bạn. Và khó khăn biểu hiện là phần bên ngoài tác động vào. Khi bạn vượt qua khó khăn bên ngoài bạn có hạnh phúc bên ngoài - Khi bạn vượt qua khó khăn bên trong bạn có hạnh phúc bên trong. Hạnh phúc bên ngoài không do bạn tự tạo nên, nên nó không mang lại sự tri ân từ tâm khảm bạn. Chỉ có hạnh phúc bên trong mới mang lại sự tri ân. Khi bạn vượt qua khó khăn bên ngoài, hạnh phúc sẽ đến ở vỏ bề ngoài và chỉ mang tính biểu hiện.

Khoa học và y học mang đến loại hạnh phúc bên ngoài, vì nó chỉ chữa trị được bệnh tật bề ngoài. Hạnh phúc bề ngoài dùng thuốc và các máy móc chữa bệnh là hạnh phúc nhận từ những người khác.

Chúng ta cần đạt tới hạnh phúc bên trong chứ không phải hạnh phúc bên ngoài. Nó là niềm hạnh phúc tự thân, chân thật và vĩnh cửu.