Nguyên nhân và cách chữa say tầu xe Tùy chọn

[Diệu Minh]

Say tàu xe (hay là buồn nôn và nôn do say tàu xe) là một phản ứng bình thường trước những kích thích xảy ra khi đi tàu xe, mà bản thân không thích nghi được. Say tàu xe bao gồm tất cả các loại vận chuyển như: say tàu biển, say ô tô, say tàu hỏa, say máy bay.
Nguyên nhân của chứng say tầu xe là do bộ phận nhạy cảm giữ thăng bằng trong tai bị kích thích khác thường, hoặc do não bộ nhận tín hiệu từ mắt nhưng không đồng nhất với tín hiệu từ tai (thí dụ đi tầu mà không có cửa sổ: tai cho biết đang di chuyển, trong khi mắt thì cho cảm giác là không di chuyển).[1]

Triệu chứng

Đây là một dạng chóng mặt mà những triệu chứng tự động đóng vai trò chủ đạo, các triệu chứng gồm: buồn nôn, nôn oí, tái mặt, đổ mồ hôi, nhiều nước bọt, ngáp, khó chịu, thở sâu và mạnh.


Tôi là một người say xe kinh khủng, chỉ cần nhìn thấy ô tô là đủ thấy say rồi... mẹ tôi cũng vậy và cô con gái cũng rứa... và tôi biết là có nhiều người bị say xe lắm mỗi khi đi ô tô đông người... tôi có cô bạn đạo lớn tuổi là cô Lý cũng thường say xe phát khiếp...

Từ ngày tôi ăn cơm lứt, việc say xe giảm thiểu đi 90%...những khi nào người có nhiều căng thẳng và sức khỏe không tốt là y như rằng đi cái loại đường vòng vèo như là lên Sapa là rất dễ bị say xe tới mức nôn...

Trước khi biết tới Thực dưỡng: tôi là tuýp người nhai nhanh nuốt vội, tôi thuộc dạng "lười nhai"... và tôi nhận ra những người say xe hầu như đều là tuýp người như vậy, do thế, muốn thoát khỏi cái nghiệp say xe... hãy tập có thói quen nhai kỹ ngay lập tức sau khi biết thông tin này... nhai kỹ sẽ giúp tuyến nước bọt mang tai tiết ra và giúp hệ thống thần kinh nằm ở mang tai có thêm nhiều cơ hội giúp cơ thể thăng bằng... tuyến nước bọt đặc biệt chỉ có ở mang tai và chỉ tiết ra khi bạn nhai kỹ giúp cơ thể tăng sức đề kháng... nhiều người bị say xe, ăn cơm lứt một thời gian: hết say xe!

Gần đây tôi có nghe 2 nguồn tin là thầy trụ trì chùa Hưng Ký cho người tới mua mấy chai gạo lứt rang và cô đó kể là thầy say xe lắm và khi vừa đi ô tô vừa nhai gạo lứt rang của "nhà tôi" là thầy hết say xe một cách kỳ diệu? (khi thầy tôi ở Miến tới chùa Hưng Ký để giảng về thiền, nhân đó tôi biếu chùa hơn chục chai gạo lứt... không ngờ chuyện đó phát huy tác dụng sang cả những điều mà tôi lấy làm bất ngờ về sự trùng trùng duyên khởi...).

Tối qua lại có một người kể cho tôi nghe chuyện người quen của họ vừa đi ô tô vừa nhai gạo lứt rang cũng hết sạch say xe một cách kỳ lạ...

Tự dưng sáng sớm ngày ra tôi chợt sâu chuỗi lại mọi vấn đề: a thì ra việc nhai gạo lứt tác động lên hệ thống thần kinh não bộ, lên mang tai vì phải tác động NHAI khá mạnh thì hạt gạo rang mới vỡ ra... tóm lại muốn nhai gạo rang thì "động tác phải mạnh" hơn là nhai bình thường một ít và cơ hàm có cơ hội tập thể dục...
việc nhai đó hóa ra cực tốt cho những người say tầu xe và tôi chợt ngẫm ra các cu nói: ăn có nhai nói có nghĩ...

Có lẽ những người lười nhai dễ mắc bệnh say tầu xe và chắc chắn một điều nữa là họ thường ăn đồ làm cho cơ thể dư a xít? việc nhai gạo lứt rang "của nhà tôi" giúp làm cho mọi người có thể thoát khỏi việc bị say xe còn là do nguyên nhân nữa: nhai loại gạo này nước bọt và dạ dày được kiềm hóa nhanh chóng...chính cái chất a xít quá nhiều nằm trong dạ dày làm cho bạn cảm thấy nôn nao và làm cho dễ nôn... vì cái gì âm thì nó đi lên và trào ra ngoài.... vì rung lắc của ô tô... càng làm cho "điều đó" phát lộ rõ ra thêm... nếu bạn ăn thức ăn dương hơn... thức ăn dễ đi xuống, dễ tiêu và không nằm ứ ở dạ dày vì khó tiêu... đừng ăn hoa quả và đồ âm trước khi đi ô tô...

Cách tốt nữa là họ nên thường ăn món kê: kê có chất giúp làm thăng bằng hệ thần kinh dinh dưỡng mà.

Tôi nhớ có câu chuyện: có 2 người bị ăn tát như nhau, người nào khóc trước là người đó âm hơn; người say xe là người thuộc âm và có nhiều a xít trong dạ dày, có hệ thần kinh không manh khỏe và phải nên thường ăn kê...

Kê giúp làm thăng bằng hệ thống thần kinh...

Bao nhiêu năm nay tôi thực hành gạo lứt nhưng "chi tiết nhỏ này" giờ tôi mới ngộ ra để có thể chia sẻ với bá tánh.

Hãy ăn kê hàng ngày!
Mặt khác những người hay bị say tầu xe chắc chắn họ thiếu khả năng lắng nghe ở tai: họ dùng mắt nhiều hơn dùng tai...cho nên phải còn phải học về tâm... tâm đang nằm ở tai: để chỉ ra khả năng đang lắng nghe của bạn... tâm đang nằm ở mắt để chỉ rõ tâm đang hoạt động ở cảnh cửa sổ đó... hãy sử dụng đôi tai để thu nạp thông tin đúng nhiều hơn và cho cặp mắt biết nghỉ ngơi thư giãn bằng thiền định nhắm mắt... mắt làm cho bạn bị mất năng lượng rất nhiều... thiền định mang lại cho bạn khả năng thăng bằng của đời sống...

Vì nó còn chứa chất lecithine và choline tự do là thứ rất quí để bồi bổ óc não cho những người làm việc lao tâm, dùng nhiều về tinh thần, lý trí. Chất Choline trong kê còn có đặc tính ngăn ngừa cả bệnh cứng động mạch và điều tiết lại quân bình âm dương của thần kinh dinh dưỡng

Một số người biết việc ngậm mơ muối theo truyền thống dân gian để giúp trị say xe ... đây chính là việc kiềm hóa dạ dày bạn và làm cho thức ăn dễ tiêu hóa để không "nằm" ở dạ dày nữa... bạn nhớ cho là mơ lâu năm là vua thức ăn tạo kiềm trong máu và ngày nay người ta ngẫu nhiên phát hiện ra nhai gạo lứt rang cũng chống say xe một cách thần kỳ là cùng có "một cơ chế" như thế; biết rõ về âm và dương, a xít và kiềm bạn sẽ hiểu thêm nhiều điều trong cuộc sống.

Sadhu! Lành thay... sau đây là các phương pháp khác mà tôi sưu tầm được...

[Diệu Minh]

VnExpress.net xin giới thiệu bài viết của tác giả Dave Trần về nguyên nhân và phương pháp chống say xe, bên cạnh mẹo như dùng gừng theo dân gian.

Trước đây tôi cũng hay say nên rất hiểu và thông cảm với những ai phải đi lại nhiều. Tuy nhiên, tôi đã hoàn toàn hết say sau khi áp dụng thành công 3 cách là sử dụng thuốc chống say máy bay, tự cầm lái (thực tế là chẳng tài xế nào say), tập luyện và tuân theo các quy tắc khi ngồi trên ôtô.

1. Sử dụng thuốc chống say máy bay: Áp dụng cách này nếu bạn muốn đơn giản và hiệu quả, mỗi một lượt đi xe dùng 2 viên. Bạn ra hiệu thuốc mua 2 viên thuốc chống say máy bay (viên trắng nhỏ, loại của Pháp). Ăn no, không nhịn đói, uống đủ nước và 2 viên thuốc 30 phút trước khi bước lên xe.

Đặc biệt chú ý là bạn phải uống thuốc ít nhất 30 phút trước khi lên xe, không được uống kèm với bất kỳ thuốc chống say nào khác. Nếu không thuốc không có tác dụng. Hiệu quả rất cao, gần như không gây buồn ngủ hay say thuốc. Nhiều người say lên say xuống nhưng khi uống thấy cực kỳ hiệu nghiệm, đi hàng trăm km không cảm thấy gì.


Đọc sách báo là một trong những nguyên nhân gây say xe. Ảnh: MSN.

2. Tự cầm lái: Nếu bạn có điều kiện, hãy đi học lái xe và tự cầm lái. Vợ của một người bạn tôi cũng rất say xe. Chồng cô ấy chữa bằng cách bắt tự lái. Một thời gian sau chẳng thấy say nữa.

3. Luyện tập và tuân thủ các quy tắc: Ngồi cùng hướng với xe (mặt cùng hướng xe di chuyển, tuyệt đối không ngồi quay ngược lại), không nằm. Mắt nhìn đường qua kính chắn gió, quan sát tình huống giao thông trên đường, tưởng tượng như mình đang lái xe vậy. Bạn hạn chế nhìn qua cửa kính, không nhìn các vật quá gần di chuyển lướt qua liên tục sẽ chóng mặt.

Không ngồi ở cuối xe. Nên ngồi ghế nằm trên trục/cầu sau xe bởi vị trí này ít bị lạng nhất khi xe rẽ. Dùng bông gòn nhét vào hai tai, bạn sẽ thấy dễ chịu hơn nhiều khi không nghe tiếng động cơ gầm rú.

Đừng xuống kính và nên đi xe có điều hòa. Vì xuống kính sẽ có khói xăng vào xe. Nếu điều hòa hôi, có thể dùng quả quít, quả dứa để khử mùi. Bạn không được đọc bất cứ thứ gì trên tay (sách báo/điện thoại di động/laptop...), hạn chế tối đa việc nhắn tin vì các hành động này làm cho tiền đình phải hoạt động mạnh hơn bình thường, gọi điện thoại thì có thể được.

Khi xe phanh, hít thở từ từ, hít thật sâu dần dần cho đến khi thật căng hai lá phổi, giữ lấy hơi, không được thở ra vội vàng, giữ hơi đến khi xe giảm tốc hoàn toàn và bắt đầu chuyển động đều thì thở nhẹ ra nhưng thật từ từ, tiếp theo là hít thở sâu khoảng 2, 3 lần nữa.

Động tác này rất quan trọng, rất nhiều người say đã bị nôn khi xe phanh gấp hoặc đang đi dừng hẳn lại để bắt khách. Việc hít thở sâu và thở ra thật từ từ giúp cho cơ thể có nhiều ôxy, giữ hơi, đồng thời đây là một "tiểu xảo" để làm giảm sự nhạy cảm của tiền đình.

So với cách đầu tiên dùng thuốc thì cách này hơi phức tạp, đòi hỏi bạn phải tuân thủ đúng mới có hiệu quả. Tuy nhiên nếu áp dụng thành công bạn sẽ thấy rất vui, vì từ nay có thể đi du lịch, công tác xa thoải mái bằng ôtô mà không phải lo say nữa. Tôi đã chia sẻ phương pháp này với nhiều người, và phần lớn họ thấy hiệu quả.

Tôi và em trai đều là những người to khỏe nhưng trước đây đi tàu xe rất khổ, chỉ 15-20 km đã bị. Mỗi lần say thì như một trận ốm nặng, chẳng còn thiết tha đi tham quan du lịch gì nữa. Vốn là người cứng đầu, tôi không cam chịu việc say xe "lãng xẹt" như vậy.

Tôi đã suy nghĩ và tìm hiểu rất nhiều. Điều gì làm người ta bị say. Tại sao có người bị có người không? Sao đi xe máy không say, ngồi ôtô lại say dù vẫn là chuyện ngồi trên một vật khác di chuyển đưa cơ thể ta di chuyển theo. Câu trả lời nằm ở tiền đình của con người. Sở dĩ con người có thể đứng, đi bộ, leo cầu thang, đi thăng bằng (diễn viên nhào lộn), di chuyển linh hoạt trên đôi chân của mình mà không bị ngã là nhờ có tiền đình.

Tiền đình giúp cơ thể cảm nhận không gian, kiểm soát trạng thái thăng bằng. Bạn nhắm mắt cũng biết đang đứng thẳng/đứng nghiêng hay dốc ngược đầu, hay như khi bạn đi trong bóng đêm, không cần mắt để giữ thăng bằng. Tiền đình hữu ích như vậy, nhưng với những người say xe - những người có tiền đình quá nhạy cảm - nó lại là vấn đề.

Khi người bị say đi xe ôtô, tiền đình họ hoạt động mạnh hơn lúc bình thường. Nó cố gắng cảm nhận không gian và vị trí tương đối của cơ thể. Tuy nhiên, cùng lúc đó, 2 giác quan khác là mắt và tai cũng hoạt động tích cực. Thông tin thu nhận từ 3 cơ quan này không thống nhất, dẫn đến cơ thể mất kiểm soát thăng bằng và bắt đầu nôn nao.

Ví như xe ôtô phanh gấp, hoặc tăng tốc, tiền đình cảm nhận gia tốc thay đổi, tuy nhiên mắt người nhìn nội thất/một số vật nằm trong xe không chuyển động so với cơ thể, nên hai thông tin từ thị giác và tiền đình là không thống nhất.

Tai nghe tiếng máy rú to gây cảm giác xe chạy nhanh, nhưng có thể thực sự lúc đó xe không chạy nhanh và tiền đình cảm nhận xe chạy không nhanh (do tài xế chạy ép số thấp, khi lên dốc chẳng hạn). Sự không nhất quán giữa tiền đình, mắt và tai gây ra cảm giác say cho cơ thể. Vậy mọi phương pháp tập luyện hay quy tắc đi xe đều phải xoay quanh vấn đề giảm bớt sự nhạy cảm của tiền đình (tạm thời "tắt" nó đi).

Bạn sẽ để ý những điều khuyên không nên làm khi đi ôtô ở trên cũng đều từ nguyên lý này: ngồi ngược, nằm, đọc sách, nhìn vào nhà cửa xe cộ lướt qua liên tục... là những hành động làm cho tiền đình phải hoạt động mạnh hơn.

Chúc các bạn thành công và không còn say xe nữa.

Dave Tran

[Diệu Minh]

Tai tôi nghe tới người thứ 3 kể là vừa đi xe vừa nhai gạo lứt rang là không còn bị say xe nữa... bao nhiêu năm mới tìm ra giải pháp đơn giản:
Chị Hiền tới nhà tôi kể chuyện này, di động của chị: 0904257545, chị kể về chị bạn tên là Sơn cứ nhờ chị mua gạo lứt rang để chống say xe...

Các bạn hãy loan báo tin mừng này, các bến xe đều nên bán loại gạo lứt rang trị say xe này... hoan hô!

[Diệu Minh]

Sư cô Huệ Thuần ở chùa Cái Bầu (hệ thống Trúc Lâm của hòa thượng Thích Thanh Từ), vừa gọi điện đặt tôi 500 chai gạo lứt rang, vì sư cô ăn vô thấy tuyệt vời quá... cô kể lâu nay bữa chiều cô nhai một nắm gạo lứt rang... ok, người nhẹ nhàng khỏe mạnh.

Cô cũng kể là vì có chai gạo lứt rang cho nên hòa bình an vui trong mỗi chuyến xe đi hành hương, vì không còn ai bị say xe nữa...
Tuyệt như thế thì làm gì mà VN không trở thành "cái nôi" của phong trào macrobiotic trên thế giới?
Vì lúc đó VN sẽ là CÁI BẾP CỦA THẾ GIỚI mà... hi.

Lát nữa một bệnh nhân đái đường cũng nhất quyết phải có gạo lứt rang vì ăn vô thì lượng tiểu đường hạ xuống...
Gạo lứt đi vào lòng người và chiếm cảm tình kiểu này là NHẤT, không có một cách thức tuyên truyền nào hay hơn...
Có vị thầy ở Hưng Yên cũng nhờ người tới lấy gạo lứt rang vì ăn vô thấy hay quá!!!!!!!!

Cách đó là cách của chư Bồ Tát (không phải cách "của tôi" đâu nhá, hi) và đó là công án đã giải cho ngành Thực dưỡng nước nhà...

Từ nay... nhà nhà sẽ đều rang gạo lứt để "tế độ" những người trong nhà, trong họ hàng và bạn bè...

Phụ nữ VN sẽ biết cách rang gạo lứt trong một ngày không xa... như thế VN sẽ trở thành thánh địa của Phật giáo vì dân khỏe mạnh và lành (không dữ tợn giết người ngày một nhiều như bây giờ)....

Các bạn hãy bắt tay nhau... bĩ cực sinh thái lai...có thế, có giông bão có sấm sét mới nhận ra được con đường của các bậc thánh... họ phớt ăng lê trước mọi cười nhạo... khinh bỉ chê bai... và họ TỚI ĐÍCH...

Hãy để bệnh nhân và những người "cùng khổ" nhận ra con đường giải thoát cho họ...

[UPani]

Có vị thầy ở Hưng Yên cũng nhờ người tới lấy gạo lứt rang vì ăn vô thấy hay quá!!!!!!!!

Khi nào người đó đến cô có thể hỏi giùm cháu người đó tới mua gạo cho thầy tên gì, tu ở chùa gì ở HY được không ạ? Vì đây là quê cháu, khi nào về cháu mang gạo đến cúng dường Thầy. Các chùa ở quê cháu ít chùa nào trường chay mà ăn theo thực dưỡng thì càng không. Cháu hi vọng thầy sẽ phổ biến cách ăn uống dưỡng sinh này ở quê hương mình.

[Diệu Minh]

Khi nào người đó đến cô có thể hỏi giùm cháu người đó tới mua gạo cho thầy tên gì, tu ở chùa gì ở HY được không ạ? Vì đây là quê cháu, khi nào về cháu mang gạo đến cúng dường Thầy. Các chùa ở quê cháu ít chùa nào trường chay mà ăn theo thực dưỡng thì càng không. Cháu hi vọng thầy sẽ phổ biến cách ăn uống dưỡng sinh này ở quê hương mình.

Lần sau không quên bỏ lỡ cơ hội để hỏi danh tính của thầy (tin tức quan trọng thế đấy), nghe nói thầy chuẩn bị đi lên lớp dạy, tức là dạy ở trường hạ... thầy cũng được một người đồng đạo cho thầy mấy chai gạo lứt rang...

Cháu mà có ý định phổ biến Thực dưỡng cứ "nhằm" mấy thầy mà cúng, có gì hay là các thầy loan báo tin mừng nhanh lắm!
Chả cần phải hỏi thầy là ai... hi. Giới tu hành là giới rất là nhạy cảm, đó là một sự thật ít người biết, và rất là thích phổ biến điều hay điều tốt cho mọi người nhất đấy.