IPB

Chào mừng Khách ( Đăng nhập | Đăng kí )

 
Reply to this topicStart new topic
> Thạch Xương Bồ - mạn đàm ngày mưa, Kinh nghiệm trồng Thạch Xương Bồ thành thần sau 1 năm tr
Diệu Minh
bài May 3 2021, 10:57 PM
Bài viết #1


Bạn của mọi người
***

Nhóm: Administrators
Bài viết: 16,883
Gia nhập vào: 13-February 07
Từ: 103 ngách 2 ngõ Thái Thịnh I
Thành viên thứ.: 5



Fb: Chi Quan Nguyen, gửi thông tin:

Xương bồ chi ngoạn - Mạn đàm ngày mưa

1. Văn Chấn Hanh (1585-1645) người Giang Tô, Tô Châu - Tác gia, họa gia, chuyên gia thiết kế viên lâm cuối đời Minh. Ông xuất thân danh giá, cháu 3 đời của đại họa gia Văn Trinh Minh, cả đời ưu văn nhã, viết sách làm thơ, ngoạn cảnh. Cuối đời khi nhà Minh mất nước, Ông quyết giữ khí phách thanh cao tuyệt thực đến chết để phản đối giặc Thanh xâm lược.

Tác phẩm nổi tiếng nhất của Ông lưu truyền lại là “Trường vật chí”, trong đó đúc kết: “Hoa hữu tứ nhã: hoa lan đạm nhã, hoa cúc cao nhã, thủy tiên tố nhã, xương bồ thanh nhã”. Mà trong “tứ nhã” ông nêu, chỉ xương bồ có đặc tính ẩn cư cách thế, nên được xưng tán là “Thiên hạ đệ nhất nhã” .

2. Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, đa số chúng ta chỉ biết tới lan, cúc, còn lạ lẫm với xương bồ. Kỳ thực văn hóa xương bồ có lịch sử từ rất lâu đời, tới nay đã hơn 2000 năm lịch sử (chưa xác thực), rất nhiều tao nhân mặc khách yêu thích xương bổ, như Tô Thức (Tô Đông Pha), Lục Du đều đặc biệt yêu thích xương bồ.

Tô Đông Pha từng dùng 4 câu ngắn gọn khái quát chuẩn xác về đặc tính tinh thần của xương bồ: “Nhẫn hàn khổ; An đạm bạc; Ngũ Thanh tuyền; Lữ bạch thạch”.

4 câu ngắn gọn này nên hiểu thế nào?

- Xương bồ thường sinh trưởng bên bờ, mép suối nhỏ nơi thâm sơn, mùa đông đến, các loài cỏ khác đều khô bạc, có mỗi xương bồ vẫn một màu xanh bích lục, đây chính là “Nhẫn hàn khổ”;
- Xương bồ ẩn cư nơi thâm sơn đạm bạc, không có người chăm sóc nhưng sức sống vẫn tràn trề đầy đặn, đó gọi là “An đạm bạc”;
- Xương bồ chỉ mọc nơi nước suối sạch (thanh tuyền), nơi ô nhiễm không thể sinh trưởng được, do đó bản thân xương bồ là thanh khiết, do đó nói “Ngũ thanh tuyền”;
- Xương bồ lấy đá trơ làm bạn, trên đá có thể không có một chút đất nào, nhưng xương bồ vẫn phát rễ bám căn sinh trưởng tốt, đó là “Lữ bạch thạch”.

3. Đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu, Xương bồ có những đặc tính đặc biệt như vậy, rất phù hợp với tính cách thanh cao độc lập của người văn nhân chí sỹ. Trên đời lại có một loại thực vật có đặc tính ẩn nhẫn thế gian, đạm nhiên tự xứ, hạo thân tự hảo, tự nhiên sẽ thu hút tình cảm, cộng hưởng của văn nhân mặc khách. Từ đó Xương bồ được mang vào thư phòng, trở thành vật thưởng ngoạn tâm đắc. Văn nhân mặc khách ủy thác, gửi gắm tinh thần vào Xương bồ, dùng những phẩm tính của Xương bồ mà ngày ngày nhắc nhở, động viên bản thân.

Tại sao lại vậy?

Bởi vì xương bồ không chịu sống nhiễm ô với thế gian, đúng như hình ảnh thu nhỏ của người quân tử. Văn nhân mặc khách thường truy cầu 2 chữ: “Nhã” và “Chính”. Gọi là “Nhã”, chỉ người có tu dưỡng và văn khí (văn hóa); “Chính” chỉ người có hạo nhiên chính khí, dùng thiện lương trong tâm mà dưỡng hạo nhiên chính khí. Mà hai đức tính này, lại đều có trong Xương bồ: sống ngoài tự nhiên không ai chăm sóc, xương bồ an nhiên tự thích nghi; sống trong phòng cũng tú nhã tự nhiên. Gọi là được chiều chuộng không hư mà bị thất sủng cũng không sợ sệt buồn bã, vì thế mà tự nhiên được văn nhân mặc khách yêu thích.

4. Bày Xương bồ trong thư phòng, còn 1 loại học thuyết nói có thể dưỡng mắt. Vì ngày xưa trong thư phòng dùng đèn dầu, ánh sáng yếu, thời gian lâu, mắt bị khô và khó chịu. Cổ nhân bèn đặt 1 chậu Xương bồ, lợi dụng mùi thơm và màu xanh mướt của lá làm mát, dịu mắt mỗi khi mệt mỏi.

Xương bồ ngoài việc quan thưởng hình dáng, màu sắc còn có mùi thơm. Mùi thơm của xương bồ không quá nồng, không tục. Chỉ thơm thoảng, rất nhẹ, trầm, như có như không. Cố ý ngửi, ngửi không thấy, vô ý tự nhiên lại thấy thoang thoảng thơm. Như thưởng một thức trà ngon, hương vị thâm trầm mà hậu vị ngọt ngào phảng phất. Chơi Xương bồ cần chúng ta phải dùng “tâm” để thưởng lãm, cảm thụ cái mỹ diệu mà vô thanh.

5. Ngoài vấn hương quán hình, Xương bồ còn thường xuyên được đưa vào thư họa. Rất nhiều danh họa mê vẽ xương bồ, tuy nhiên mê xương bồ đến độ khó tưởng tượng nổi phải kể đến Kim Nông – một trong Dương Châu Bát Quái (8 vị thư họa gia nổi tiếng thời nhà Thanh. Anh em nào muốn tìm hiểu có thế mua cuốn Dương Châu Bát Gia họa tập đã được xuất bản tại Việt Nam, giá 650.000 VNĐ để nghiên cứu thêm tranh vẽ của 8 vị này, bản in rất đẹp, là tài liệu tham khảo nghiên cứu xứng đáng).

Kim Nông mê xương bồ tới nỗi còn tổ chức lễ sinh nhật, lễ cưới vợ cho xương bồ. Ông còn dùng một thỏi mực thời Nguyên để vẽ xương bồ (đối với văn nhân, mực hay nghiên đời cổ là rất quý trọng, nhiều khi chết còn chôn theo mộ. Nói để thấy độ yêu Xương bồ của Kim Nông) và tiện thể làm một bài thơ, trong bài, ông gọi xương bồ là “bồ lang”, núi đá thì gọi là “thạch gia nữ” để nhân cách hóa xương bồ và đá ghép thành một đôi như vợ chồng. Có thể thấy ông đã coi xương bồ như là một con người. Nghe nói, ông chỉ cần nhìn thấy xương bồ là hai mắt sáng rực tinh anh.

Ngắm bức “Xương bồ đồ” của Kim Nông, vẽ 3 chậu xương bồ, lá vừa, nhỏ ngắn và dày, rậm, hoàn toàn phù hợp với tiêu chuẩn thẩm mỹ của lối chơi xương bồ: Ngắn, lá nhỏ, rậm rạp mới thấy ông không chỉ yêu thích xương bồ, không chỉ là văn nhân, họa gia nổi tiếng mà còn thực sự là xương bồ cao thủ!

Cổ nhân chơi Xương bồ như vậy, anh em ta nên theo thế nào đây ^.^

Sẽ cố gắng tìm tài liệu viết thêm bài về thú chơi này, mình cũng sẽ gửi đăng báo để góp phần phổ cập thú chơi!

Mạn đàm ngày mưa,

Hà Thành, 13.4.2020


--------------------
________Ngọc Trâm_________
Go to the top of the page
 
+Quote Post
Diệu Minh
bài Nov 2 2021, 12:34 PM
Bài viết #2


Bạn của mọi người
***

Nhóm: Administrators
Bài viết: 16,883
Gia nhập vào: 13-February 07
Từ: 103 ngách 2 ngõ Thái Thịnh I
Thành viên thứ.: 5



Ngày mưa xương bồ đẹp nhất?
Học hỏi với THẠCH XƯƠNG BỒ:
Sau hơn nửa năm loay hoay thì cũng đến được chặng này rồi ạ.
Hoàn toàn không bón thêm gì; phát hiện ra bồ rất thích trời mưa?
Hết mưa ráo tạnh nom kém tắm đi khá nhiều… nó thích ẩm ướt nhưng không được cớm nắng…
Hoàng thiên bất phụ hảo nhân tâm:
Trời có mắt: chắc chư thiên có ngụ tại vườn thượng uyển nhà mình sao mà nhiều lần lên đó thấy sướng râm ran cả người ấy cả nhà ạ???
Xin ý kiến góp ý của các ace ạ.
Rủ thêm mấy bạn mới cùng chơi cùng trồng cùng chăm cùng thích nhưng 2 bạn ấy đã bỏ cuộc chơi…
Mấy bạn nữa bị nấm lá gì đó giấu đi khoe mấy bạn đẹp này thôi ạ!
Hi hi…

https://www.facebook.com/groups/30087721138...28872435250910/


--------------------
________Ngọc Trâm_________
Go to the top of the page
 
+Quote Post
Diệu Minh
bài Feb 23 2022, 07:48 AM
Bài viết #3


Bạn của mọi người
***

Nhóm: Administrators
Bài viết: 16,883
Gia nhập vào: 13-February 07
Từ: 103 ngách 2 ngõ Thái Thịnh I
Thành viên thứ.: 5



Thêm 1 bài viết hay:

TÌM HIỂU VỀ THÚ CHƠI THẠCH XƯƠNG BỒ

👉Hôm nay Hoàng art xin viết bài chia sẻ để cùng mọi người tìm hiểu về thú chơi cũng như đặc tính của cây Thạch Xương Bồ cực nhã này

👉Kiến thức trong bài viết là Hoàng art sử dụng từ các nguồn khác nhau + những kiến thức thực tế của ae Hội TXBTL đã trải nghiệm .

👍 Hoàng art biên soạn lại để chia sẻ với các bạn .

Hình ảnh sử dụng trong bài viết là những tp của ae
Hội Thạch Xương Bồ Thăng Long

Thạch xương bồ
(Danh pháp: Acorus gramineus) là một loài thự vật có hoa trong họ Xương Bồ.
Loài này được Sol. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1789 , chúng được phân bố ở Đông Á.
Thân rễ chứa tinh dầu có asaron, glucosid đắng acorin.
-Là cây thân thảo, sống nhiều năm. Thân rễ phân nhánh, mọc bò ngang gồm nhiều đốt. Lá hình dải hẹp, có bẹ, mọc ốp vào nhau và xòe sang hai bên ở ngọn. Cụm hoa hình bông mọc ở đầu một cán dẹt, phủ bởi một lá bắc to và dài, nom như cụm hoa mọc trên lá. Quả mọng khi chín màu đỏ nhạt. Thân rễ và lá có mùi thơm đặc biệt.

HOA THẢO TỨ NHÃ CHI XƯƠNG BỒ

👉Xương bồ theo truyền thuyết văn hóa Trung Quốc được cho rằng đó là loại Linh Thảo , có thể phòng bệnh trừ tà
Cùng với Hoa Lan , thủy tiên , hoa cúc , được tôn làm “Hoa Thảo Tứ Nhã “
Xương Bồ “ không sợ nhật sắc , không cần tấc đất , “ nại khổ hàn , an đam bạc “

Ngoài tự nhiên thì sức sống tràn đầy , tươi tốt xanh mơn mởn , bày trong nhà thì đoan trang đứng thẳng , vừa phiêu nhã tuấn tú .
Từ cổ chí kim đều được sự yêu mến của văn nhân nhã sỹ , Lá râu nhỏ dày , rễ nhánh liền lạc
Bày trong phòng vẫn xanh tươi mát mắt , nhìn lâu càng thấy thích thú

Xương bồ thích bóng râm , khí hậu nhiều hơi nước ẩm ướt , sinh trưởng ở độ cao từ 20-2600m so với mực nước biển , ở trong các tán rừng ẩm mát , hoặc bên bờ các dòng suối nhỏ , lá vươn xanh tốt hương thoang thoảng thơm .
Chịu lạnh tốt nhưng kỵ khô
Đất thông thoáng thoát nước tốt

👉Thông thường tách nhánh để trồng vào độ đầu xuân tháng 3,4 và khoảng cuối thu tháng 9 , 10
Để trồng Xương Bồ tốt , chuyên gia đúc kết thành câu khẩu quyết như sau
Trồng nơi gần nước , thêm đá càng sống khỏe
Lá khô rễ ướt , thích ẩm sợ hạn
Cắt ít càng mọc tốt
Thích mát sợ nắng gắt , nhuận lộ ky sương
Trồng trên đá thì lá nhỏ , trồng trên đất bùn thì lá to
Không bón nhiều phân , tưới nước phải đẫm , chịu khó cắt tỉa bỏ lá vàng

Xanh như phỉ thúy , hương nhẹ nhàng thơm
Thuần hậu thanh cao , không cần trang trí nhiều
👉Phối với đá làm đồ bày , trồng trong chậu cổ làm đồ sưu tầm
Tú nhã tự nhiên , thích hợp bày thư phòng
Theo khẩu quyết trên Xương Bồ rất dễ trồng
Có câu rằng : Vô Xương Bồ , Bất Văn Nhân
Văn nhân mặc khách đều thích bày vài chậu Xương Bồ nhỏ trên bàn làm việc , giá sách

Lúc nhàn rỗi vừa thưởng hương thơm và ngắm xương bồ , có thể nói là nhã đến cực điểm

👉Xương bồ 4 mùa đều xanh biếc như ngọc Phỉ Thúy , tố nhã tự nhiên hương thơm phảng phất
Từ ngàn năm nay những khóm xương bồ xanh biếc , hồn hậu , thuần khiết tự nhiên luôn giúp con người giải tỏa áp lực , căng thẳng mệt mỏi .

Hoàng art
Hn 03/06/2021
Các bạn coppy , chia sẻ bài viết xin vui lòng ghi rõ nguồn
Xin cảm ơn !
#chiasekinhnghiem #txb_thanglong


--------------------
________Ngọc Trâm_________
Go to the top of the page
 
+Quote Post
Diệu Minh
bài Jun 3 2022, 03:15 PM
Bài viết #4


Bạn của mọi người
***

Nhóm: Administrators
Bài viết: 16,883
Gia nhập vào: 13-February 07
Từ: 103 ngách 2 ngõ Thái Thịnh I
Thành viên thứ.: 5



Nhân dịp Tết Đoan Ngọ mình tặng ae yêu thích Thạch Xương Bồ bài dịch của TXB | GARDEN.

💝Tục Treo Xương Bồ Vào Ngày Tết Đoan Ngọ

1.

"Ngải cứu như lá cờ gọi may mắn đến.
Xương bồ như thanh kiếm trảm nghìn yêu ma"

Treo Xương bồ, cắm ngải cứu vào ngày tết Đoan Ngọ là phong tục của người Hán và phổ biến ở nhiều khu vực trên cả nước. Phong tục này cũng đã có vào thời nhà Thanh.

Truyền thuyết kể rằng vào năm Hy Tông僖宗 triều đại nhà Đường唐朝, Hoàng Sào黄巢 khởi nghĩa, giết người giàu cứu giúp người nghèo. Quan phủ phái binh lính đến trấn áp hoặc tung tin đồn thất thiệt mê hoặc quần chúng. Năm đó, quân khởi nghĩa của Hoàng Sào đánh đến Hà Nam, tiến đến bên dưới thành Đặng Châu, những bách tính bị lừa gạt tháo chạy ra khỏi thành chạy nạn. Hoàng Sào nhìn thấy một người phụ nữ dắt theo hai đứa trẻ, ôm đứa lớn, dắt đứa bé, Hoàng Sào cảm thấy kỳ lạ, bèn chặn người phụ nữ đó lại, hỏi: “Nhà ngươi tại sao dắt đứa nhỏ mà lại ôm đứa lớn?” Người phụ nữ rung rưng nước mắt, chỉ vào đứa trẻ đang ôm trong người, nói với Hoàng Sào rằng đây là con nhà hàng xóm, cha mẹ chết hết, còn đứa bé dắt trong tay chính là con mình. Nếu như tình hình nguy cấp, lúc chỉ có thể cứu được một đứa trẻ, nàng ấy định sẽ hy sinh đứa con của mình để cứu lấy hậu duệ duy nhất của nhà hàng xóm. Hoàng Sào cảm động nói: “Đại tẩu, đừng sợ, Hoàng Sào ta chuyên đối đầu với bọn quan lại. Tẩu yêu đứa trẻ nhà hàng xóm, ta yêu bách tính trong thiên hạ. Chỉ có yêu, chứ không giết!” Hoàng Sào nhìn thấy hai bên đường mọc đầy ngải cứu và xương bồ, liền thuận tay nhổ hai thứ đó lên đưa cho nàng ta, nói: “Đúng, có ngải艾 (đồng âm với từ “ái”, nghĩa là yêu thương) không giết! Đại tẩu, tẩu mau quay trở vào thành đi, âm thầm chuyển lời, bảo những nhà nghèo treo xương bồ, cắm ngải cứu lên trên cửa, có ký hiệu này, thì sẽ không bị tổn hại gì.” Người phụ nữ này bèn quay về thành, đêm hôm đó, liền chuyển lời bảo tất cả người nghèo treo Xương bồ và ngải cứu lên. Ngày hôm sau vừa hay lại là tháng 5 ngày Đoan Dương (Đoan Ngọ), quân khởi nghĩa tấn công thành Đặng Châu, giết chết tham quan vô lại, thổ hào thân sĩ độc ác, mở kho phân phát lương thực, bách tính vỗ tay vui mừng.

Vào thời khắc nguy cấp, hành động có tình có nghĩa của một người phụ nữ bình thường đã cứu vớt toàn bộ bách tính trong thành. Người phụ nữ đó sở dĩ có thể cảm hóa được Hoàng Sào, là bởi vì nàng ấy nguyện hy sinh, cái giá phải trả vô cùng đắt, bằng chính máu mủ ruột thịt duy nhất của mình.

Treo Xương bồ, cắm ngải cứu từ đó trở thành phong tục. Cũng có người nói phong tục này hình thành vào cuối thời Minh, câu nói “Có ngải không giết” là của Trương Hiến Trung张献忠 nói.

2.
Thực ra, phong tục treo Xương bồ, cắm ngải cứu ở ngoài cửa của bách tính vào ngày tết Đoan Dương đã sớm có từ thời tiền Tần. Trong “Sở từ楚辞” của Khất Nguyên屈原 có câu thơ “Dục lan thang hề mộc phương hoa” (浴兰汤兮沐芳华, nghĩa là ngâm mình trong nước hoa lan, sử dụng nước cỏ thơm để tắm gội,; cổ nhân cho rằng sử dụng cây lan có thể tránh được điềm gở, nên cố ý dùng lan để làm lễ trừ tà). Điều này nói rõ một số phong tục trong ngày tết Đoan Ngọ, đã sớm được lưu truyền trong nhân gian trước cả thời của Khuất Nguyên. Hơn nữa, ngạn ngữ cổ còn có cách nói như sau “Thanh Minh cắm liễu, Đoan Ngọ cắm ngải”.

Dân gian đã đưa việc treo Xương bồ, cắm ngải cứu trở thành một trong những phong tục quan trọng trong ngày tết Đoan Ngọ, có thể nguyên nhân là vì tháng 5 vừa lúc đang vào mùa hạ, mưa nhiều ẩm ướt, vi khuẩn sinh sôi một cách nhanh chóng, nhờ vào mùi thuốc của Xương bồ và ngải cứu, có thể xua đuổi muỗi và côn trùng, làm sạch không khí. Trong “Kinh Sở tuế thời ký có ghi “ngày 5 tháng 5, tứ dân (gồm sĩ, nông, công, thương) đều dẫm trên trăm ngọn cỏ, vật lộn trong các trò chơi với cây cỏ, lấy ngải thay người, treo lên trên trước cửa nhà, để giải trừ khí độc”.

3.
Cũng có người khảo nghiệm, trước Khúc Nguyên, ngày 5 tháng 5 là một lễ hội ma quỷ hay còn gọi là lễ hội phù thủy. Xương bồ, ngải cứu đều là loài cây dùng làm thảo mộc sống lâu năm, Xương bồ có mùi thơm, là loại linh thảo có thể xua đuổi tà ma trong truyền thống Trung Quốc, là vật đứng đầu trong Ngũ Thụy (*)
của đất trời, tượng trưng cho thanh bảo kiếm dùng để xua đuổi những thứ không tốt lành.

(*)Ngũ Thụy: Người thời xưa dùng ngọc để tạo thành các đồ vật: Bích璧 (ngọc bích, một loại ngọc dẹt, hình tròn, giữa có lỗ thời xưa), Hoàng璜 (vòng ngọc hình bán nguyệt), Khuê圭 (ngọc khuê, dụng cụ bằng ngọc dùng trong nghi lễ vua chúa) , Tông 琮 (ngọc hình vuông, chính giữa có lỗ hình tròn), Chương 璋 (ngọc chương, hình dáng giống nửa cái ngọc khuê). Đến thời nhà Thương nhà Chu, những thứ này được so sánh với Nhân, Trí, Lễ, Lạc, Nghĩa, Trung, gọi là Ngũ Thụy.

Bởi vì mùa sinh trưởng và vẻ bề ngoài nên nó được coi là “bách âm chi khí百阴之气”, phiến lá có hình kiếm, cắm trước cửa nhà có thể trừ tà. Cho nên các phương sĩ (những người cầu tiên học đạo) gọi nó là “Thủy Kiếm”, phong tục này sau đó được mở rộng ra thành “Bồ Kiếm蒲剑”, có thể trảm cả ngàn ác quỷ. Cố Thiết Khanh顾铁卿 triều Thanh清代 có ghi một đoạn trong “Thanh Gia Lục清嘉录” rằng “cắt Bồ ra làm kiếm, cắt cỏ bồng蓬 làm roi, dùng cành đào củ tỏi, treo trên giường, cũng là để khước từ ma quỷ”. Mà trong “Phong Thổ Chí风土志” đời Tấn晋代 lại có ghi “Lấy ngải làm hình con hổ, các bà vợ thi nhau cắt giấy thành tiểu hổ, dán theo lá ngải cứu. Sau này thêm cả Xương bồ, hoặc là làm hình người, hoặc hình kiếm, tên là Bồ Kiếm蒲剑, dùng để trừ ma quỷ.

Tùy tiện phổ biến một chút, cách thức treo Xương bồ, ngải cứu chính xác: Xương bồ giống như thanh kiếm, đầu nên hướng lên, đuôi kiếm hướng xuống, nếu không thì sẽ là ác tướng (không tốt); ngải cứu là cờ, lá ngải cứu phải hướng lên, ví như lá cờ đang tung bay, nếu không sẽ giống cờ đang buông xuống đất như là bại tướng.

✍️(Bản dịch thuộc bản quyền của TXB | GARDEN. Mọi sao chép/trích dẫn phải được sự đồng ý của TXB | GARDEN).



--------------------
________Ngọc Trâm_________
Go to the top of the page
 
+Quote Post
Diệu Minh
bài Jun 3 2022, 03:16 PM
Bài viết #5


Bạn của mọi người
***

Nhóm: Administrators
Bài viết: 16,883
Gia nhập vào: 13-February 07
Từ: 103 ngách 2 ngõ Thái Thịnh I
Thành viên thứ.: 5



https://www.facebook.com/100008748998327/po...4867538119/?d=n


--------------------
________Ngọc Trâm_________
Go to the top of the page
 
+Quote Post

Reply to this topicStart new topic
2 người đang đọc chủ đề này (2 khách và 0 thành viên dấu mặt)
0 Thành viên:

 



.::Phiên bản rút gọn::. Thời gian bây giờ là: 19th March 2024 - 10:12 AM