HIỂU ĐÚNG VỀ TỪ-BI- HỶ-XẢ Tùy chọn

[dhamma]

HIỂU ĐÚNG VỀ TỪ-BI- HỶ-XẢ

Pháp hành Từ-Bi- Hỷ-Xả nếu hành đúng phải theo trình tự là Bi-Từ-Hỷ-Xả. Bi là tâm thương xót chúng sinh. Từ là tâm ban vui cho chúng sinh. Hỷ là cái vui của người thực hiện được pháp hành Từ Bi này. Xả là xả bỏ ngay cả niềm vui (tâm Hỷ) khi thọ Hỷ của người thực hành việc Từ Bi .

Bi là tâm thương xót ban đầu khởi lên khi thấy chúng sinh khổ. Thấy chúng sinh khổ giúp đỡ cho chúng sinh hết khổ được vui gọi là ban vui cho chúng sinh nên xuất hiện tâm Từ. Có thể nói Bi là nhân và Từ là quả của Bi. Khi thực hiện việc ban vui thì người ban vui khởi lên tâm vui vẻ, hoan hỷ (tâm Hỷ). Sau khi thọ Hỷ thì phải thực việc xả thọ (xả thọ Hỷ này). Vì nếu không xả thì việc thọ Hỷ này trở thành tâm chấp trước cho rằng cái tôi hay cái ta thực hiện việc ban vui cho chúng sinh và liền trở thành chướng ngại, một nhân khổ mới chính cho người thực hiện hạnh nguyện Từ Bi.

Trong thiền Nguyên thủy khuyến khích các thực hành Từ-Bi-Hỷ-Xả và gọi là các Thiền Phạm trú để để bảo hộ hành giả không bị các phi nhân, rồng, dạ xoa não hại.

Từ Bi Hỷ Xả có loại của bậc Thánh (giác ngộ, giải thoát) và của bậc Phàm Phu. Từ Bi Hỷ Xả của bậc Thánh là một hệ quả của người chứng quả Thánh. Long thương xót vô biên đối người trong bể khổ xuất hiện. Tâm Từ xuất hiện. Hệ quả này là sự tự nhiên như nước chảy mây trôi, chứ không qua tư duy, suy nghĩ, không còn đối đãi, không còn có điều kiện, không thấy có ta và người.
Còn Từ Bi Hỷ Xả của Phàm Phu thường trong đối đãi, có điều kiện, còn có ta và người, chưa thoát khỏi Nghiệp, gọi là Thiện Nghiệp. Từ Bi Hỷ Xả của Phàm Phu rất dễ dàng làn sang sự luyến ái. Luyến ái này có thể bắt đầu từ người cho lòng Từ BI hay bắt đầu từ người nhận lòng Từ Bi. Giống như bác sĩ mến thương bệnh nhân hay bệnh nhân mến thương bác sĩ. Khi có Ái thì sẽ cho chấp Thủ, khi có chấp Thủ thì Tham, Sân, Si xuất hiện.