Chùa Việt chữ Tầu? Tùy chọn

[Diệu Minh]

Đâu đâu trong chùa nào ở Việt Nam cũng chỉ toàn là chữ Trung Quốc ???

He he... chả thấy một chữ Pali nào?

Nếu không tin, thử coi mấy dòng chữ trong chùa của chùa này, cũng là chùa "mới xây lại", mà còn như thế:

http://www.phattuvietnam.net/diendan/21/15324.html

Hệ thống chùa Bắc Tông toàn tiếng Trung Quốc, còn Nam tông thì không? chắc là vậy.
Tụi trẻ đi chùa đã toàn là mê tín là chính, mà lên chùa thì toàn tiếng Trung Quốc treo hai bên, treo trên cao... và sơn son thiếp vàng, thế hệ chúng tôi đọc chả hiểu gì thì làm sao tụi trẻ lại có thể hiểu được Đức Phật nói gì ở trên mấy tấm đó nhỉ?

Thà treo mấy chữ to tướng: học ăn học nói ... của các cụ trên Chùa có khi lại nhiều lợi ích hơn?????

Đã thế các chùa Bắc Tông chỉ rủ nhau đi học tiếng Hán nữa?

Học Hán thì phải khoái Hán và thích Hán chứ?
Hi, tóm lại là nhiều thế hệ tâm linh Việt Nam đều sùng Hán - tức là sùng bái Trung Quốc hết, vì sao?
Vì không có các vị sư Trung Hoa truyền Đạo Phật vào Việt Nam thì làm gì có Bắc Tông?

Hà hà, cho nên đã là sư thì đừng có "động" vào chuyện chính trị, nhưng chính các vị sư Bắc Tông lại anh dũng đứng lên bảo vệ đất nước khi có xâm lăng?

Hi, thế mới biết con người Việt Nam treo chữ Tầu và khi cần vẫn "oánh" chả cần biết mình đang là sư sãi thì đừng nhúng vào chính trị là hay nhất?

Hay là bắt chước tổ tông cứ việc mà lặp lại lịch sử?

Tôi rất là thích "Thiền tông Trung Hoa" và các vị sư "giác ngộ" dòng Thiền Bắc Tông với những cú đấm, hay hét của các ngài...

Nhưng đọc trên mạng thấy mặt trái của xã hội Trung Quốc, cũng như Việt Nam thấy mà ghê quá... mà sao những mặt trái của Mỹ hay các nước Châu Âu thì không thấy đưa tin hay là "không có"????? hay là hết chỗ đưa tin và bài?

Trên quả địa cầu này, chỗ nào là chỗ an ổn? Tôi mới chỉ thấy điều đó có trong các trường thiền, hi, thế mà rất ít người được sống ở những nơi như thế... thiền sư Achaan Chah bảo: các bạn giống như những con giòi, kêu nó ra khỏi đống phân nó lại nhào vô, ha ha... biết bao nhiêu người thanh nhẹ mới lôi được một người nặng nề ra khỏi đám lầy nhầy tư tưởng ...

Nếu không có mấy bài báo đưa tin về Trung Quốc muốn chiếm đường "lưỡi bò" thì chắc tôi cũng chẳng bao giờ nhận ra là chùa nảo chùa nào của Việt Nam cũng "giặt" chữ Tầu....?

Và hơi bực mình vì chả hiểu chữ đó là nghĩa gì... he he... vào chùa mà chả biết mô tê gì về những chữ Tầu trong chùa, ngồi thiền ở đó cũng chả vì thế mà hiểu được chữ Tầu ở xung quanh....!!!!!!!!??????? ha ha...

Ngay chữ "Nam mô A Di Đà Phật" cũng là chữ Tầu nốt, he he... chữ Phật cũng là chữ Tầu chính hiệu con nai vàng!

Tuy nhiên BIẾT là chữ Tầu mà trong tôi không hề giảm đi niềm tin với Tam Bảo... he he... con người là gì?
Chỉ là Danh Uẩn và Sắc uẩn, ôi cũng là chữ hán nôm!

Người nào sài tiếng Tầu hay là sử dụng tiếng Tầu nhiều nhất?
Là người theo đạo Phật dầu là Nam Tông hay Bắc tông... ha ha... một phát hiện mới?

Có thể có MỘT LỰC LƯỢNG TRUNG LẬP: là Phật tử và những người tu Phật? Vì Đức Phật dạy con đường TRUNG ĐẠO, ai mà đi con được khác ... thì không phải là "Con Phật"?

[justmevn]

Học chữ Hán và học tiếng Trung Quốc là khác nhau. Học chữ Hán để thấu hiểu tổ tiên và học hỏi được sự minh triết của tổ tiên, vì tổ tiên người Việt cũng như đông Á đều dùng chữ Hán cả (Nhật, Triều Tiên...). Người Nhật vẫn sử dụng chữ Hán, nhưng đọc lên vẫn là tiếng Nhật; Việt Nam cũng tương tự - thế nên mới gọi là chữ Hán-Việt, Hán Nôm, nhưng không ai nói đó là tiếng Trung Quốc.
Về vấn đề linh tự này, xin đọc thêm phần "Vấn đề linh tự", quyển 1, Chữ Nho tự học của Đào Mộng Nam.

Chữ quốc ngữ hiện nay là chữ La tinh. Hay giờ muốn Chùa Việt chữ La tinh? Chữ La tinh chỉ dễ đánh vần, phát âm, nhưng vô hồn, chữ Hán có lối triết tự rất hay và sâu sắc, lại cân đối, nghệ thuật nữa, rất thích hợp cho sử dụng ở đình chùa miếu mạo.

"Nhân bất học, bất tri lý" - Câu này hoàn toàn là từ Hán - Việt, thế nhưng đọc vẫn hiểu, đó là vì nó được sử dụng nhiều. Những từ Hán Việt khác đọc không hiểu thì cách duy nhất là tìm hiểu và học nó, còn lấy lý do nó là tiếng Tàu để tránh xa, thực tế chỉ là để lấp liếm cho sự lười biếng của mình mà thôi. Không học thì không biết.

Cô Trâm có vẻ sợ hãi chữ Hán, với những từ lạ cô không hiểu. Nhưng cô có nhận thấy cô rất hay dùng câu "Nhất ẩm nhất trác giai do tiền định", hay một số câu Hán Việt khác không?

[Diệu Minh]

He he, tớ không sợ chữ Hán, chả là sự hiểu biết về lĩnh vực này xem ra u tì quốc thôi mà, đọc sự giải thích của bác justmevn, tớ hiểu ra thêm một ít...cảm ơn vì những thông tin chia sẻ.
Còn thời gian đi học để hiểu mấy chữ trên chùa? thôi thời gian đó tớ đọc ngay Kinh của Phật đã dịch ra Việt Ngữ nhanh hơn và hiệu quả hơn... mà hàng ngày trong các sách đó vẫn luôn luôn sử dụng Hán nôm gì gì đó nghe "biết ngay" là xuất phát từ tiếng Tầu!

Có lần tớ được học về định nghĩa chữa PHÁP = Dhamma của 3 ngôi Tam Bảo quí báu, được dịch từ tiếng "Tầu": nhậm trì tự tánh, quỉ sinh vật giải.... đó là tiếng Tầu hay là Hán nôm... đọc mà chả hiểu và vì bực mình mà thành nhớ lâu... chả hiểu mà vẫn nhớ lâu? trong khi tiếng Việt có nhiều từ... đôi khi tìm để dùng mà mãi mới "lôi" ra được... tớ cũng có duyên với chữ Tầu, có lẽ kiếp trước đã ở nước Tầu... có lần dịch tới một "chỗ khó" tớ THẤY trong tâm có "chữ đó" mà khi NÓ vọt ra tớ còn không biết rõ nghĩa của nó đành phải đi tra từ điển từ "uyên áo"... "sử dụng" trước và biết nghĩa sau....
Nếu ai mà biết cách quan sát nội tâm thì sẽ nhận ra được "có cái thông minh" nó từ đâu "trong mình" vọt ra... và mình thì vồ được NÓ...

Một số người bạn trẻ tuổi mới quen sau này, họ hơi khó tin và còn "nghi ngờ" "tài năng" dịch thuật của mình nữa chứ???? hi... vì thực ra mình cũng đã bỏ không dịch từ gần 10 năm nay... cho nên vốn từ rơi rụng dần... mà lại chả có ý thức trau dồi ngoại ngữ nữa thành ra ngày càng TỊT!

Ngọc nhà này nó thường nhạo mình về tiếng Anh và nó chỉ nể mình vốn từ vẫn còn khá nhiều do trí nhớ vẫn còn dùng tạm được...

Cứ cho rằng các chữ nét dọc nét ngang là đẹp???? đẹp để làm gì khi mà chùa không "truyền" được bằng văn tự một cách trực tiếp cho người tới với nó????

Hồn vía của chữ? chính là nó nằm trong nghĩa lý của câu chữ... hiểu ý hãy quên lời đi... khởi thủy là LỜI chứ không phải là chữ....
Vì thế có lần tớ đi đặt chỗ làm bia mộ.... trạm khắc bài Kinh Phật bằng tiếng Việt lên tấm bia đá to tướng... rồi đưa lên chùa làm phước... thấy các cụ cong lưng xuống đọc tiếng Việt ra chiều sung sướng lắm!!!!! Hiện vẫn còn hai tấm bia đá to để ở chùa Quán Sứ ... giờ chả biết nó còn "ở đó" không ? lâu lắm chưa tới kiểm tra xem NÓ nằm ở đâu? Tôi đã chọn hai bài mà tôi tâm đắc nhất cho chạm bia đá...

Đôi khi tôi thấy bất lực và bị lệ thuộc, đôi khi tôi thấy tôi có thể muốn làm gì thì làm....

[justmevn]

Thế nào là truyền trực tiếp cho người tới với nó? Người Việt tới thì trưng chữ Việt (la tinh), người Trung tới thì treo chữ Nho, người Anh - Mỹ tới thì treo chữ Anh? Sao lại đòi hỏi ở ngôi chùa vai trò của một vị thầy đã đắc đạo.

Nếu biết đọc chữ Hán (chứ không phải biết nói tiếng Trung) thì hầu như tới ngôi chùa nào ở Đông Á (ở Nhật, Triều Tiên, Trung Quốc...) cũng đều hiểu được cả, thế có phải hay và hữu ích không?

Giả sử là chùa mới xây hoàn toàn, ờ thì thích trưng chữ quốc ngữ cũng được đi. Nhưng những ngôi chùa cổ, bỏ hết chữ Nho cũ đi để thay chữ quốc ngữ?? Thế cũng là một kiểu phá hoại di tích lịch sử.

Còn chuyện dịch ra tiếng Việt để hiểu kinh Phật, chuyện đó khỏi phải bàn cãi. Người phương Tây họ cũng phải dịch ra tiếng nước họ để mà nghiên cứu kinh Phật.

Chính vì hồn vía nằm ở nghĩa lý câu chữ, nên việc dịch ra tiếng Việt càng có nguy cơ giết chết cái nghĩa lý đó, vì đã qua lăng kính của người dịch. Cái gì càng nguyên bản càng gần với ý ban đầu hơn.

Nếu đọc lên câu phiên âm tiếng Hán: Nam mô A di đà Phật, có thể nào hiểu được sâu sắc ý nghĩa của nó như nguyên bản tiếng Phạn không?

http://www.tuonggodida.com/y-nghia-cua-6-c...o-a-di-da-phat/

cũng như bỏ cái triết tự của chữ Nho đi, chỉ dùng hoàn toàn chữ quốc ngữ, khó mà lĩnh hội được ý của cổ nhân.

Tên một người là Kỳ chẳng hạn, khó nói là ý nghĩa của nó là Lá cờ, là kỳ lạ, kỳ tích... nếu không hỏi người đặt tên có dụng ý gì. Ngay như tiếng Trung Quốc, từ đồng âm rất nhiều, khi nói mà không rõ người ta sẽ hỏi là từ đó nằm trong cụm từ nào, kỳ trong quốc kỳ hay kỳ trong kỳ quái....

[justmevn]

Vấn đề linh tự

Nền văn minh nào hễ đã trường tồn thì cũng phải có một văn tự riêng để nói lên yếu tố thường hằng của nó. Đời sống của nền văn hóa sống lâu hay mau là tùy thuộc những công lao vun tưới yếu tố thường hằng này. Được vun tưới thì Đất Tổ dẫu bị xâm lăng, dân con dầu bị tống khứ ra khỏi đất nước như dân Do Thái chẳng hạn, họ vẫn liên kết thành một dân tộc vì họ có linh tự. Còn khi không duy trì nổi linh tự, như dân Ai Cập, thì dầu sống trên đất tổ tiên nhưng đã trở thành xa lạ với tất cả di sản thiêng liêng của cha ông trôi lại qua lịch sử, khoa học, tôn giáo nên trở thành cô đơn, bị cảnh lưu đày ngay trên đất Mẹ, bởi đã mất linh tự nên cũng mất lợi khí thông giao với hồn tiên tổ, như Etiemble nói về người Coptes, tức dân Ai Cập quên linh tự. Mất linh tự là đánh mất khí cụ tối hảo để thống nhất thế hệ ngày nay với các thế hệ ngày xưa, là một sự thống nhất đưa lại cho tinh thần yêu nước một nét vững mạnh thiết tha. Do lẽ đó mà linh tự cũng gọi là yếu tố hàng dọc hay là kinh, đi song song với sinh ngữ ví như đường vỹ là cái gì năng biến động vì là tiếng nói thông dụng thay đổi mỗi thời một tí, nên các thế hệ sau không hiểu thế hệ trước: như người Việt Nam tản cư sang Thái Lan còn nói một thứ tiếng Việt cách đây trăm năm, nay có gặp người đồng hương thì không hiểu nữa. Tiếng nói của Đinh Bộ Lĩnh chắc là chúng ta nay không thể hiểu nổi vì cứ trải qua một số thế hệ thì tiếng nói cũng đổi hầu hết. Do đó các thế hệ phải thông giao nhau bằng linh tự bất biến và chỉ có sự giải thích kinh điển là biến đổi theo cảm quan mỗi giai đoạn, còn linh tự vẫn trường tồn. Linh tự là kinh còn tiếng nói thông thường là vỹ. Một nền văn hóa càng vững mạnh thì yếu tố kinh càng cao sâu, cũng như yếu tố vỹ càng lan rộng. Vun tưới yếu tố kinh bằng linh tự, vun tưới yếu tố vỹ bằng sinh ngữ. Linh tự cũng giống tử tự ở hình thức đã cố định; nhưng lại khác tử tự vì có kinh điển tức là sách có nội dung minh triết là cái bất hủ. Tử tự chỉ có sách cổ điển như trường hợp La Mã và Hy Lạp. Sách cổ điển tương đương với truyện (kinh sử tử truyện) tiếng Tây kêu là literature, không phải văn chương nhưng là những sách bàn rộng về kinh điển. La Hy đã mất kinh điển, chỉ còn sót lại vài trăm câu rải rác mà người ta đang cố thâu thập lại, nó thuộc giai đoạn tiền Socrate. Từ Socrate kể là đứt liên lạc với truyền thống nên mất kinh chỉ còn truyện, và do đó chỉ là tử tự mà không có linh tự. Trên bình diện triết chỉ có Á Đông là còn linh tự thống nhất là chữ Nho. Gọi là linh tự vì nó có tính cách huy động tâm hồn như sinh ngữ, nhưng linh tự tác động trên bình diện cao hơn nhiều. Tử tự chỉ là tiếng nói của hàn lâm và viện khảo cổ. Sinh ngữ là tiếng nói được thực hành của sinh hoạt hằng ngày của chính trị, thương mại, ngoại giao, khoa học. Và chúng ta phải dùng sinh ngữ để bàn về tử tự hay linh tự những có sự khác nhau là tử tự thâu vào những kiến thức, những sự kiện đã lỗi thời, nhưng cần ghi lại làm dấu tích, làm tài liệu cho sử sách. Còn sinh ngữ cần cho đời sống thông thường, cho cái sống ăn làm hay các khoa học, kiến thức đương thời, nó là tiếng nói chung của toàn dân. Còn linh tự chỉ cần cho những nhà chuyên môn về văn hóa, họ có bổn phận thấm nhuần tinh thần bất hủ của linh tự để bơm chất sinh động vào cuộc sống hằng ngày, cho nó khỏi chết lịm dưới cáu bụi phàm tục.

Nước ta thuộc Á Đông có liên hệ với đại gia đình văn hóa khác là Tây Âu. Cả hai đều đang thiếu một tổng hợp mới để làm chủ đạo và cả hai đang đi tìm: Nếu ta hỏi xem trong hai đại gia đình văn hóa này, nền nào sẽ đạt tổng hợp trước, thì câu thưa sẽ lúng túng vì mỗi nền có cái hay riêng của nó. Trong khi chờ thời gian trả lời chúng ta cần biết đến các loại may mắn đó.

Cái may của Âu Châu nằm trong hàng vỹ: khoa học tiến vượt bực do đó có sự phồn thịnh là điều kiện thuận lợi nhất cho sự phát triển văn hóa, nhưng lại yếu ở mặt linh tự. Bởi có tới ba gốc Hy Lạp, Roma, Do Thái, ấy là chưa kể một số người cố gắng phục hưng tiếng Celte, Teuton và Slave… Do đó nếu nói Âu Châu không có linh tự, thì không sai lầm.

Trái lại cái may của Á Đông nằm trong chỗ có linh tự. Ở đây nên nhận định điều này: nhiều người bảo chữ Nho là của Tàu thì không trúng vì chữ Nho không những của Tàu mà còn là của Hàn, Nhật, Mông, Mãn, Việt: mỗi miền có tiếng nói riêng của mình vậy. Còn linh tự là của chung, mỗi dân tộc đọc một lối, nhưng chữ viết y như nhau, nên có thể hiểu được nhau trong đại gia đình văn hóa khi cả hai bên đều dùng linh tự. Ví dụ nếu người Nhật dùng chữ Nho theo lối kinh truyện với người Việt thì hai bên hiểu nhau như thường. Đó là chỗ lợi hại nhất của linh tự Á Đông, ở chỗ cả đến chữ tượng hình cũng có tính chất phổ biến nên có thể đáp ứng một nhu cầu của nhân loại tức là cần có một hệ thống biểu tượng ý tưởng chung cho cả thế giới, y như hệ thống toán số hiện nay: chỉ cần viết lên số 3 ví dụ người Pháp đọc là trois, ta đọc ba… Đọc khác nhau mà vẫn hiểu khi xem mặt chữ số.

Đó là điều thế giới đại học giả đang mong cầu và một số triết học gia như Leibnitz đã khởi hứng từ chữ Nho nhất là Kinh Dịch đưa ra hệ thống luận lý lối toán học dùng biểu tượng thay lời. Tuy nhiên không thấy có may mắn nào để thành công vì không kinh điển và thiếu tế vi tính, không mang theo một niềm tin, một bầu khí văn hóa đủ làm hứng khởi nảy sinh ý tưởng. Cho nên cuối cùng hầu hết các nhà nghiên cứu khi lưu tâm đến vấn đề chữ Nho đều cho rằng đó là chữ viết có tính cách quốc tế thượng đẳng (Leibnitz Margouilies), vì là một lối chữ đẹp nhất, được giồn đúc vào những công thức bất hủ. Trước những đổ vỡ của các nền siêu hình cũ, tác giả hé thấy có cái chi kiên cố lạ trong Nho giáo. Nhiều người phát cáu nói sao cứ đi đặt ra chữ nọ tiếng kia mà thực ra chỉ cần bắt học chữ Nho là thế giới có một hệ thống tượng hình đẹp nhất đã đạt hình thái trọn vẹn không thể bì kịp, mà lại diễn tả được hết mọi tư tưởng dù tế vi, xuyên qua hàng trăm thế hệ, chiếm tới quá một phần tư nhân loại, thế mà lại có rồi, ở bên Á Đông. Cho nên câu kết luận của các nhà nghiên cứu về đạo học Đông Phương hợp lý và đáng sợ: là tất cả phần còn lại của nhân loại phải học chữ Nho! (Story of Civilazation – W. Durant p. 773).

Tóm lại Âu Châu thiếu linh tự. Á Đông có linh tự và linh tự của Á Đông còn thêm một giá trị riêng biệt là có thể quốc tế hóa và sự quốc tế hóa đó nếu có khi nào hiện thực thì sẽ đặt nhân loại trong sự tiếp xúc với những kinh điển có một nội dung nhân bản trung thực hơn hết.

Dân tộc Việt Nam nằm trong đại gia đình Nho giáo đó. Và cũng như mọi phần tử của đại gia đình, vẫn chưa nhận thức ra được cái di sản quý báu của đại gia đình văn hóa mình.

(Kim Định – Căn bản triết lý trong văn hóa Việt Nam)