7 GIAI ĐOẠN CỦA TÔN GIÁO, THIỀN VƯỢT QUA TÔN GIÁO? Tùy chọn

[Diệu Minh]

7 GIAI ĐOẠN CỦA TÔN GIÁO

7. TÔN GIÁO VỀ TRÍ PHÁN ĐOÁN TỐI CAO:

Tại đây tôn giáo bao trùm tât cả, tức là thống nhất vào cái MỘT, cái vô biên, chỗ bành trướng vô cực, thượng đế... Đây tức là tôn giáo về thần minh như Saint Jean đã định nghĩa. Thần minh tức trí phán đoán tối cao.
Lẽ tự nhiên ở giai đoạn này, tôn giáo chẳng cần gì có nhà thờ, chùa chiền, chẳng cần gì có lễ lạt, chẳng cần gì tín điều.

6. TÔN GIÁO CỦA TRÍ PHÁN ĐOÁN LÝ TƯỞNG: TÂM LINH, THẦN MẬT

Mặc dầu vẫn xoay vào một tư tưởng gọi là vạn hữu, như tư tưởng hoà hảo toàn thể, lòng dung thứ, sự thấu hiểu trực giác v.v... nó vẫn là nhị nguyên, là cảnh phô trương phía ngoài... chỗ đồng nhất Thượng đế và con người làm một chưa được thực hiện.

Chỗ thần mật kia có hơi pha mầu tình cảm...

5. TÔN GIÁO CỦA TRÍ PHÁN ĐOÁN XÃ HỘI: TÔN GIÁO LO VIỆC TỔ CHỨC, BỐ TRÍ HÀNG TÍN ĐỒ.

Giai đoạn này tôn giáo sở dĩ gìn giữ được trật tự của tôn giáo trong xã họi là nhờ các tín điều, các điều kiện tín ngưỡng, dụ chỉ, qui phạm về đạo đức v.v...

Đấy là tôn giáo giữ cho cảnh tôn ti thượng hạ khỏi sai lạc và làm cho đạo viện được có trật tự.

Nó còn có những cuộc hoạt động của các tín đồ: nào là những cuộc hành hương, những đại lễ về tôn giáo cùng những cuộc vận động kịch liệt.

Giai đoạn này tôn giáo bao trùm tất cả những cuộc từ thiện về xã hội.

4. TÔN GIÁO CỦA TRÍ PHÁN ĐOÁN TRÍ TUỆ: TÔN GIÁO LÝ TRÍ

Tức là tôn giáo của tất cả những kẻ thông thần, nhưng kẻ trí thức tôn giáo, những tu sĩ thông thái v.v... thường thảo luận những vấn đề tế nhị về thần thánh, ma quỉ v.v...

3. TÔN GIÁO CỦA TRÍ PHÁN ĐOÁN TÌNH CẢM: TÔN GIÁO VỀ LÒNG THƯƠNG THƯỢNG ĐẾ VÀ LOÀI NGƯỜI

Giai đoạn này tôn giáo nhấn mạnh về "lòng thương, tình thương", cho rằng Thượng đế đem đến cho loài người lòng thương, lại khuyến khích thương yêu Thương yêu thượng đế và tha nhân, khích phát lòng từ thiện và đức ưu mỹ v.v...
Chỗ cảm tình của họ lắm lúc khó chịu.

2. TÔN GIÁO CỦA TRÍ PHÁN ĐOÁN CẢM GIÁC: TÔN GIÁO KHÊU GỢI CÁC CƠ NĂNG.

Giai đoạn tôn giáo này gồm có các nghi thức hoa lệ các lễ tiết về tôn giáo, những nghi lễ linh đình, cúng kiến nhiều v.v... cốt để chinh phục lòng hâm mộ của các tín đồ.

1. TÔN GIÁO CẢU TRÍ PHÁN ĐOÁN MÁY MÓC HOẶC MÙ QUÁNG: TÔN GIÁO BẢN NĂNG

Gồm có các những việc thực hành tà thuật về tôn giáo: phù phép, thần chú, ngâm tụng, gọi hồn, tập thể nhiệt cuồng thần bí, những nghi lễ đẫm máu hung tợn, thôi miên khủng bố, tương tư thần bí v.v...

Giai đoạn này chỉ là luôn luôn mê tín. Nó có thể có những hành vi hung tàn.
7 giai đoạn trên, về những giai đoạn dưới, tôn giáo thương có ý tưởng sùng thượng một Thượng đế người (sùng bái cá nhân). Vì thế người chẳng phải hiện thân của Thượng đế, mà trái lại Thượng đế là hiện thân của người. Ý niệm này chỉ khi nào tôn giáo đã bước vào giai đoạn lý tưởng mới mất đi được.
Bảy giai đoạn của tôn giáo... chúng ta cứ nhìn vào bất kỳ một tôn giáo nào cũng có thể rõ được trình độ của tôn giáo ấy. Và khi tôn giáo ấy đã đạt được cõi hoàn toàn, cũng chỉ mới ở vào giai đoạn thứ 6 của 7 giai đoạn về trí phán đoán, nghĩa là mới ở vào giai đoạn về trí phán đoán lý tưởng. Lên được giai đoạn của trí phán đoán tối cao là khi nào trí phán đoán hàon toàn cởi mở, hoà hợp với vũ trụ vô biên, trí não không có một cái gì ràng buộc. Phương pháp Ohsawa chính là một trong những phương pháp thiện xảo để đưa con người đến chỗ trí phán đoán hoàn toàn cởi mở ấy.