Những người tiến hóa, gần tới ĐÍCH, họ thường có những đặc tính sau:

http://thucduong.vn/forums/index.php?showtopic=403

Những người đã dày công tu dưỡng mà sắp đạt Đạo có gì đặc biệt khác người?
Thiền nhân không ai không tin vào những định luật vay trả, và họ cho rằng những bậc thượng nhân đều có những thái độ đặc biệt, những phẩm chất khác người. Chúng ta hãy tham khảo những ý kiến của các bậc tiền bối về chủ đề này. Vậy thái độ đặc biệt của những người như vậy là gì?

* Tính tình giống như trẻ con. Thường khi thấy một cái gì liền thích ngay nhưng rồi lại chán ngay, bởi không tha thiết vào bất cứ một cái gì ở đời cả. Đôi khi cũng còn giận, nhưng lòng giận chỉ thoáng qua thôi và không bao giờ thù oán ai cả. Người ta thường ví lòng giận của người sắp đắc đạo như nhát gươm chém xuống nước, chém ngay đấy và nước lại liền ngay đấy, không để lại dấu vết gì.

Vì thế nếu ai còn oán thù ăn sâu trong lòng mình, dù đối với kẻ nào mặc dầu, thì người ấy nên tự biết rằng, trên con đường tu đạo, mình còn xa lắm mới tới đích. Về điểm này các bậc Minh Sư, các bậc thánh hiền đều đồng ý với Phật. Thánh Ramakrishna nói: "Kẻ nào đã đạt đạo thì chỉ còn vết sẹo khô của lòng giận tức và lòng ham muốn mà thôi. Tính chất của kẻ ấy là tính chất của một đứa trẻ".

Chua Jesus nói:

"Hãy để con trẻ đến cùng ta, đừng ngăn cấm! vì nước Đức Chúa Trời thuộc về những người giống như trẻ con ấy"

Lão Tử cũng cho rằng: "Trong nhân loại những người gần đạo nhất là đứa anh nhi, mà người nhiều đức cũng hồn nhiên như đứa trẻ vậy"

** Trở nên yên lặng.

Người sắp đắc đạo cảm thấy mình đã rõ đạo rồi, nên không muốn bàn cãi với ai về đạo lý, ở nơi tụ họp nhiều người. Còn hỏi còn bàn, tức là còn xa đạo. Người sắp đắc đạo thấy ai nói ngược cũng cười, thấy ai nói xuôi cũng cười. Cũng như ta cầm viên ngọc trong tay mà có người cứ cãi là đoá hoa, người lại bảo là miếng gỗ, thì thái độ của ta như thế nào? Ta có cần gân cổ cãi lý với những người ấy không hay ta chỉ "cười" thôi?

Các bậc thánh hiền thường đem thí dụ này để nói đến thái độ của người còn xa đạo và của người đã gần đắc đạo: "Con ong cứ vo ve mãi trước khi nó đậu vào hoa. Một khi nó đã hút mật hoa rồi thì nó không còn vo ve nữa".

Tại sao người thấy rõ đạo không hay bàn cãi nữa? Vì người ấy cần ở yên mà hưởng sự êm đềm của cõi lòng. Trừ trường hợp phải đi giảng dạy, hoặc phải viết sách giúp người mới để tâm về đạo thì không kể, ngoài hai lúc ấy, người gần đạo rồi không muốn bàn luận gì về đạo nữa. Bởi vì nói làm gì nữa cho thêm mệt? Thấy rồi, thấy rồi thế là đủ. Cũng như người đã trông thấy voi rồi còn cần gì phải biện luận với người chưa thấy voi bao giờ. Việc thấy đạo cũng như việc thấy voi đâu có phải vấn đề suy lý mà bàn cãi dậm lời.

Về điểm này thánh Ramakrishna có nói: "Người càng gần chân lý bao nhiêu càng ít hỏi ít bàn bấy nhiêu".

*** Không phân biệt thiện ác. Thái độ thứ ba của người sắp đắc đạo là: Không phân biệt thiện ác.

Không phân biệt thiện ác nghĩa là trong lòng mình thản nhiên trước sự dở cũng như trước sự hay, không xúc động gì. Nhưng người gần đạo không bao giờ làm điểu gì mà đời vẫn coi rằng ác.

Tại sao không phân biệt thiện ác như vậy? Vì người ấy biết rõ rằng kẻ hay kẻ dở trên đời đều là những hình tướng khác nhau của khối Tâm Bồ Đề. Những hình tướng ấy vì luật biến chuyển của nghiệp mà hiện ra rồi lại biến đi, biến đi rồi lại hiện ra, làm thành cái "trò ảo hoá" đấy thôi. Mỗi hình tướng cũng như một vai tuồng bị cái nghiệp nó bắt phải "ra trò" phải sống như thế, làm như thế, để gây nên những cuộc động chạm và đổi thay theo luật biến dịch. Nào những hình tướng ấy có tự ý muốn được thế này thế khác đâu (ví dụ ta có thể chọn cha mẹ ta để ra đời được hay không?). Những hình tướng ấy đều bị cái nghiệp nó sai khiến nó xô đẩy, khi đã đóng xong vai tuồng của mình rồi thì lại "lui vào" nhường chỗ cho những vai khác. Vậy thì những vai trò ấy, dù hay dù dở cũng chỉ là kẻ bị đóng vai này vài kia "chơi" đấy thôi, nào có gì là đáng khen đáng chê mà phải phân biệt.

Vì không phân biệt thiện ác nên người gần đắc đạo giữ được thái độ bình tĩnh, yên tĩnh thanh thản. Chỉ vì ta cứ phân biệt thiện với ác nên mới sinh ra yêu và ghét, mới có bực giận, mừng vui, lo lắng, âu sầu tức là có sóng lòng. Đã có sóng lòng thì tuệ giác mờ đi, tuệ giác càng mờ thì ta càng xa đạo.

Một hôm đồ đệ của thánh Ramakrishna là Hriday đi theo mãi một vị tu sĩ đã gần đắc đạo để xin dạy cho một điều và chỉ xin dạy một điều thôi. Thấy Hriday theo mãi mình và cầu xin lải nhải, vị tu sĩ kia bèn quay lại nói:

"Bao giờ mắt ngươi không phân biệt nước bùn kia và nước trong ở sông Hằng, bao giờ tai người nghe tiếng đàn sáo cũng như nghe tiếng ồn ào ở đám đông, thì bấy giờ ngươi thật là gần đạo rồi."

Xét như vậy thì ta còn chê và ghét kẻ xấu, còn khen và yêu kẻ hay, thì ta vẫn còn xa đạo nhiều lắm. Cái phương tiện tu dưỡng của người theo đạo là một nền luân lý cao hơn hẳn cái luân lý thông thường của người đời, vì người đời thường dạy nhau ghét kẻ dở mà quí người hay. Người gần đạo không ghét ai cả.

****Không phân biệt nam nữ. Không phân biệt nam nữ nghĩa là lòng mình đã "khô héo" rồi, không còn đượm dục tình nữa (do công phu âm dương đã gặp nhau trong bản thể). Đến cạnh ai người sắp đắc đạo cũng chỉ coi như một người mà thôi, không có cảm xúc gì đặc biệt. Đối với đàn ông, cũng như đối với đàn bà, đều vui vẻ hồn nhiên như đứa trẻ lên năm vậy.

Tuy vậy người gần đắc đạo cần phải làm gương cho những người đời vì có nhiệm vụ giảng dạy, thì người ấy vẫn phải thận trọng trong khi phải giao dịch với người khác phái.

Vì thế mà người đang tu dưỡng, khi đứng trước một sắc đẹp mà còn thấy cảm động, còn thấy trong lòng gợi ra sự ưa thích, thì nên biết rằng, mình chưa chuyển hoá được hết năng lượng dục, vì thế hãy còn xa đạo.

Và người nào khi thấy người khác phái mà còn cúi mặt xuống hay ngoảnh mặt đi, thì nên biết rằng người ấy lòng đạo chưa vững, mới phải "sợ hãi" như vậy. Đó chỉ là một phương tiện giữ mình, chứ ta đừng thấy thế mà vội cho rằng người đó là người đại đạo đức.

Tuy phân thành 4 tính cách của người gần đạo nhưng gốc của nó từ Tâm Bồ Đề (Tâm Bất Sinh) biến chuyển ra. Gốc tự đức tính căn bản: Không phân biệt mà ra, đây là chỗ tột cùng trong tư tưởng nhà Phật. Chúng ta tham khảo để giúp nhìn nhận và phát hiện người hiền, chứ chưa có thể lấy đó làm phương châm xử thế được.

-NT Sưu tầm-


Không gì cao quí hơn cho một người đệ tử Phật bằng những giờ phút ngồi một mình trong tư thế kiết già và lặng lẽ nhiếp tâm vào sâu trong thiền định. Còn những vinh quang đem đến từ sự đa văn thuyết giảng chỉ là phần phụ không đáng kể.



Thiện tri thức là người được kính trọng và yêu mến
Biết nói và chịu nghe
Lời thốt ra sâu sắc
Không vô cớ buộc ràng
Người ấy quan tâm hoàn toàn tới sự an lạc và thích tiến bộ.

Giọng nói của người ấy trở nên trầm ấm, khí đã tụ được về đan điền.

Tôi nhận thấy ở trường thiền WRP: khi chư tăng tụng kinh vang rền, một giọng, tới khi thầy Suphan tới và tụng, tôi thấy mình giọng thầy một giọng trầm ấm không lẫn vào đâu được trong tiếng tụng kinh vang trời... giọng của thầy đầy nội lực và trầm ấm...

Cái đĩa tụng của mấy vị Lạt ma Tây Tạng cũng vậy, được giải Grammy cũng là do âm trầm tới MỨC như là tiếng của người ngoài hành tinh tụng trong một cái hang.

Mỗi khi ai đó quanh ta nói to hoặc to tiếng cao giọng, ta NHỚ rằng họ đang không khỏe và có nhiều phiền não, có nhiều yếu tố âm trong người... ta nên mát mẻ từ bi nhắc họ hạ giọng xuống, chỉ cần hạ giọng xuống là người sẽ mát mẻ trở lại ngay... hãy lắng nghe giọng nói của chính mình. Nó biểu cảm trường năng lượng của mình đang ở mức nào...

Cao giọng thì dễ nhưng hạ giọng xuống?
Cái này KHÔNG LUYỆN được đâu,
Tôi nghĩ rằng đó là kết quả của: nhai cơm lứt chậm và lâu, nhiều miếng nhai rồi nuốt...

- Là kết quả của buồn vui sướng khổ nó vùi dập, của danh lợi tình ăn ngủ nó vùi dập... và đối mặt với tham sân si của bản thân một cách phi thường để nhận chân ra KHỐ đế của đời sống... khi đó tự dưng ta sẽ trầm lắng lại và thấy cái gì cũng chỉ là như thế... hi hi...

Hôm qua hai mặt giặc nó chỉ đường cho hai bác già đến nhà tôi theo chiều ngược lại, tôi hỏi: chắc các bác già rồi nên họ chỉ đúng các bác lại đi ngược lại chứ gì? họ "cãi" và Tâm An cũng tham gia chứng minh là đúng và cháu phải vẫy các bác ấy lại nhà mình, cô nàng nói với tôi thế.

Tôi bảo: chắc kiếp trước cũng như thế với người ta kiếp này nó trả lại bài... hai bác cười vì họ là người có trình độ tâm linh cao và sau đó họ hỏi tôi về thiền Vipassana, họ thích môn thiền đó... rất tiếc tôi chưa nói hết được những điều cần nói với hai bác này, chắc có duyên thì sẽ gặp lại...

C¸ch sèng cña mét nhµ hiÒn triÕt
Cuéc ®êi nhµ hiÒn triÕt sau khi ®• tr¶i qua giai ®o¹n cuèi cïng cña sù tù gi¸c ngé mang tÝnh c¸ nh©n. Cuéc ®êi nµy, theo kinh nghiÖm chñ quan cña m×nh, nhµ hiÒn triÕt sèng cao h¬n phñ ®Þnh cña nã; nh­ng vÒ kh¸ch quan, nã vÉn tiÕp tôc nh­ mét kÕt qu¶ vËt chÊt ý chÝ tr­íc ®©y cña «ng. §ã lµ h×nh bãng cña c¸ tÝnh chñ quan tr­íc ®©y cña nhµ hiÒn triÕt trªn câi trÇn mµ thùc ra kh«ng tån t¹i n÷a. D­êng nh­ c¸c ý nghÜ cÇn cã thêi gian ®Ó ®­îc thùc hiÖn trong thÕ giíi kh¸ch quan. Còng nh­ ¸nh s¸ng cña nh÷ng ng«i sao xa x«i ®Õn m¾t chóng ta, cã thÓ mét ng«i sao ®ang chiÕu s¸ng vµ cho ta Ên t­îng nã ®ang tån t¹i, nh­ng thùc ra ®• tõ l©u nã kh«ng tån t¹i n÷a. §èi víi chóng ta, sù tån t¹i cña ng«i sao ®ã lµ mét sù thËt, nh­ng trong thÕ giíi cña nã th× nã kh«ng cßn tån t¹i vµ kh«ng ®­îc biÕt ®Õn n÷a. Còng nh­ vËy, c¸ nh©n nhµ hiÒn triÕt Jivanmukti ®• hoµn toµn tan biÕn vµ kh«ng cßn lµ mét c¸ thÓ trong thÕ giíi thÇn linh, mµ cã lÏ nh­ ®ang sèng ë mét thÕ giíi vËt chÊt, nh­ lµ mét kÕt qu¶, mét h×nh bãng tho¸ng qua cña c¸ tÝnh tr­íc ®©y cña «ng. Cuéc ®êi cña «ng lµ mét sù thËt ®èi víi nh÷ng ng­êi kh¸c, nh­ng chØ lµ mét h×nh ¶nh kh«ng thùc ®èi víi b¶n ng• cña «ng. Tãm l¹i, ®©y lµ t­ t­ëng vÒ Jivanmukti, sù gi¶i phãng cña mét con ng­êi ®ang sèng theo quan ®iÓm cña Yoga Vasishtha. D­íi ®©y chóng t«i miªu t¶ tãm t¾t mét nhµ hiÒn triÕt sèng vµ c­ xö nh­ thÕ nµo trªn câi trÇn.
NiÒm vui kh«ng lµm «ng vui, nçi ®au kh«ng lµm «ng buån ch¸n. Kh«ng cã c¶m gi¸c yªu ghÐt n¶y sinh trong t©m trÝ «ng, ngay ®èi víi c¶ nh÷ng t×nh huèng vui mõng hay ®au ®ín nghiªm träng, d÷ déi vµ liªn tôc. Tuy bÒ ngoµi vÉn tham gia c¸c ho¹t ®éng trÇn thÕ, trong t©m trÝ «ng kh«ng hÒ g¾n bã víi bÊt cø c¸i g×. C¸ch c­ xö cña «ng kh«ng lµm ai khã chÞu, «ng sèng nh­ mét c«ng d©n lý t­ëng vµ lµ b¹n cña mäi ng­êi. BÒ ngoµi «ng rÊt bËn bÞu, nh­ng t©m hån rÊt yªn tÜnh, thanh th¶n. ¤ng kh«ng bÞ rµng buéc bëi ®¼ng cÊp, ®øc tin, c¸c giai ®o¹n cuéc ®êi (asrama), phong tôc vµ kinh s¸ch. ¤ng nghØ ng¬i yªn b×nh trong niÒm vui cao c¶. ¤ng kh«ng lµm viÖc ®Ó thu vÒ c¸i g× cho m×nh. ¤ng lu«n h¹nh phóc vµ kh«ng bao giê ®Æt hÕt niÒm vui cña m×nh vµo bÊt cø c¸i g×. Khu«n mÆt kh«ng lóc nµo hÕt niÒm vui r¹ng rì v« biªn. ¤ng c­ xö ®óng mùc víi ®ång lo¹i khi hoµn c¶nh vµ ®Þa vÞ ng­êi ®ã yªu cÇu, kh«ng mét chót gîn nµo xuÊt hiÖn trong t©m trÝ «ng. ¤ng vui ch¬i nh­ mét trÎ th¬ víi lò trÎ, «ng lµ mét thanh niªn tr­íc ®¸m thanh niªn, vµ «ng trë thµnh mét «ng giµ trong sè c¸c cô giµ trß chuyÖn. ¤ng cã nghÞ lùc trµn ®Çy trong ®oµn ng­êi dòng c¶m, cïng chia sÎ nçi khæ cña nh÷ng kÎ bÊt h¹nh. ¤ng kh«ng cã g× ®¸ng ph¶i g¾ng søc ®Ó ®o¹t lÊy. V× vËy, «ng lµm vµ kh«ng lµm mäi viÖc mét c¸ch tù nhiªn, kh«ng v­íng chót lo ©u, nh­ nh÷ng ®øa bÐ v« t­ vµ hån nhiªn. MÆc dï bËn bÞu víi bao c«ng viÖc, tuú theo thêi gian ®Þa ®iÓm vµ hoµn c¶nh, «ng hoµn toµn th¶n nhiªn, l•nh ®¹m tr­íc nh÷ng vui buån, ®au ®ín xuÊt hiÖn. ¤ng kh«ng bao giê c¶m thÊy ch¸n n¶n, thÊt väng, kiªu h•nh, bùc tøc, phiÒn n•o hay h­ng phÊn ®ét khëi. ¤ng ®Çy lßng nh©n tõ vµ hµo hiÖp, cao th­îng ngay c¶ khi ph¶i sèng trong thÕ giíi thï ®Þch. ¤ng coi ho¹t ®éng cña m×nh nh­ mét phÇn cña sù vËn ®éng vò trô vµ hµnh ®éng ngoµi sù tham muèn c¸ nh©n. ¤ng kh«ng bao giê t×m kiÕm, ®ßi hái niÒm vui s­íng ngoµi t©m tay m×nh, nh­ng «ng biÕt tËn h­ëng mäi niÒm vui «ng cã, mäi ©n huÖ mµ cuéc sèng dµnh cho «ng. C¸i t­ t­ëng “t«i”, “cña t«i”, c¸i g× ph¶i cã, c¸i g× ph¶i tr¸nh, ®• tÞch diÖt trong «ng. §èi víi nhµ hiÒn triÕt, hµnh ®éng kh«ng v× mét môc ®Ých c¸ nh©n nµo, vµ còng kh«ng tõ chèi hµnh ®éng nµo thuéc vÒ nghÜa vô cña m×nh. Bëi vËy «ng hµnh ®éng khi hoµn c¶nh cho phÐp hay ®ßi hái, b¾t buéc. MÆc dï lµm mäi viÖc, ®¸ng ®• ®­îc gi¶i tho¸t vÉn lu«n lu«n lµ ng­êi ®¹i ®Þnh (samadhi). ¤ng lµ mét ng­êi lao ®éng vÜ ®¹i. ¤ng lµm viÖc mµ kh«ng biÕt ®Õn lo l¾ng, ­u phiÒn, mäi c¶m gi¸c Ých kû, niÒm kiªu h•nh hay lßng vÈn ®ôc. ¤ng lµ ng­êi biÕt tËn h­ëng mäi niÒm vui (great enjoyer). ¤ng kh«ng tõ chèi niÒm h¹nh phóc ®Õn víi «ng, còng kh«ng ham muèn niÒm h¹nh phóc mµ «ng kh«ng cã. ¤ng t×m thÊy niÒm vui nh­ nhau trong tuæi giµ, c¸i chÕt, nghÌo ®ãi, bÊt h¹nh hay sù trÞ v× mét ®Õ quèc. ¤ng ¨n, víi sù thÝch thó nh­ nhau, c¸c thøc ¨n cã mïi vÞ kh¸c nhau, thøc ¨n th­êng, hay cao l­¬ng mü vÞ. ¤ng kh«ng lµm cho c¸c chøc n¨ng cña c¬ thÓ m×nh bÞ gi¶m sót hay tª liÖt v× thiÕu sù rÌn luyÖn thÓ lùc ®óng ®¾n vµ hîp lý. C¬ thÓ «ng lµ v­¬ng quèc riªng mµ «ng cã thÓ trÞ v× mét c¸ch kh«n ngoan vµ thµnh th¹o, «ng lu«n gi÷ nã khoÎ m¹nh, kh«ng ®Ó nã èm yÕu v× thiÕu nh÷ng nhu cÇu ®ßi hái cÇn thiÕt.
Theo c¸ch c­ xö cña x• héi mµ xÐt th× kh«ng hÒ cã sù kh¸c biÖt gi÷a ®Êng gi¸c ngé, gi¶i tho¸t (liberated) vµ kÎ v« minh (ignorant). Tuy nhiªn, sù kh¸c biÖt lµ ë chç kÎ v« minh th× cã ham muèn, tham väng tÇm th­êng, kh«ng chÝnh ®¸ng, cßn ë ®Êng gi¸c ngé th× kh«ng cã c¸i ®ã. Cuéc sèng cña nhµ hiÒn triÕt gi¸c ngé thËt sù lµ mét cuéc sèng cao c¶, thanh khiÕt vµ h¹nh phóc nhÊt. Tõ «ng to¶ ra xung quanh c¸i h­¬ng vÞ tèt lµnh, th¬m th¶o. Nh×n thÊy «ng, nghe vÒ «ng, ®­îc gÆp «ng, nhí vÒ «ng, mäi chóng sinh ®Òu c¶m thÊy vui s­íng h©n hoan, mét niÒm vui t­¬i m¸t, nhÑ l©ng l©ng. Nh÷ng vÞ thÇn hé mÖnh cña thÕ giíi che chë vµ n©ng ®ì «ng nh­ hä che chë vµ n©ng ®ì c¶ vò trô cµn kh«n.

Điều thứ nhất là thiền giả cần phải thu thúc việc nói, việc ăn và việc ngủ. Nói là một yếu tố trọng đại làm trí trệ trong việc tu tập thiền định. Tốt hơn hết là không có cơ hội để nói chuyện trong khi tu tập chuyên sâu thiền định. Nếu hữu sự không thể tránh khỏi được, vị ấy trước hết phải tự nhắc nhở mình và hạn chế trong việc nói. Nếu không thì không thể nào chấm dứt được việc nói. Ngay cả khi đang nói, thiền giả cần phải chú niệm tác ý để nói và chủ đề nói chuyện. Tiếp theo, thiền giả cần phải ăn ít lại. Vị ấy không nên bội thực (ăn quá nhiều). Trong khi đang ăn, Đức Phật đã khuyến cáo những thiền giả không bao giờ ăn cho đầy bao tử, mà cần phải để lại ít nhất là bốn hoặc năm mẩu nhỏ vật thực, và thay thế vào đó là một vài chất lỏng như là nước, canh, hoặc cà phê hoặc chất lỏng dưới bất kỳ hình thức nào cho vào bao tử. Đây là sự hỗ trợ rất lớn trong việc tu tập thiền định. Như thế những thiền giả cần phải rất thận trọng trong đường lối độ thực của mình.