Trâm đang nói, làm, nghĩ, và phát hiện điều gì?, Khởi thuỷ là lời - Đó là lời Chúa! Tùy chọn

[Diệu Minh]

[Diệu Minh]

Nơi không trộm cắp, ăn mày

(TN Xuân) Trộm cắp và ăn mày bị coi là những hành vi đáng xấu hổ như nhau và ở đây, từ nhiều đời nay, người dân không ai lấy cắp của ai, cũng không ai đi ăn xin cho dù bị rơi vào tận cùng sự đói nghèo.


Một góc bản làng của người Mông ở Huồi Tụ

Nằm cách huyện lỵ Kỳ Sơn (Nghệ An) hơn hai chục cây số, nhưng trước đây để vào được Huồi Tụ phải mất vài ba giờ đồng hồ. Nay đường vào xã đã được rải nhựa, chạy xe máy chỉ mất cỡ 40 phút.Xưa đây là vùng đói nghèo nhất Nghệ An, nay đời sống người dân đã khá hơn nhiều. Cuộc sống chủ yếu vẫn dựa vào nương rẫy, nhưng nhiều nhà đã biết đầu tư nuôi bò, heo, gà đen để phát triển kinh tế. Người dân nhà nào cũng có xe máy, sắm được ti vi và những vật dụng hiện đại khác. Đời sống đã thay đổi, nhưng theo thầy Nguyễn Đình Hùng, giáo viên Trường THCS Huồi Tụ, cốt cách của người dân vẫn thế: trung thực và tự trọng. “Gắn bó với mảnh đất này, tôi bất ngờ khi ngộ ra nhiều giá trị văn hóa của người dân, khi soi mình vào đó, bản thân cũng phải học hỏi”, thầy giáo Hùng nói.
Già làng Lỳ Cha Giờ năm nay 78 tuổi nhưng còn rất khỏe, đi bộ thì khó ai địch nổi. Ông là chủ tịch xã về hưu, giờ làm Chủ tịch Hội Người cao tuổi xã Huồi Tụ. Ông nói, từ xa xưa, luật của các bản làng ở đây đã quy định rõ ràng: không được lấy trộm của người khác. Một quả chuối, quả dứa trên rừng đã có chủ rồi thì không được tự tiện hái ăn. Trường hợp đói quá, lỡ ăn rồi thì sau đó phải gặp chủ nhân của nó để xin được tha lỗi. Ở đây, mỗi nhà có một kho lúa để trong rẫy. Lúa là tài sản rất quý của người dân nhưng không cần ai trông coi, không cần khóa cửa vẫn không bị mất một hạt nào. Trâu, bò, heo, gà cứ thả rông thoải mái trong rừng nhưng cũng không bị ai bắt trộm. Xe máy của dân đi rừng, đi rẫy, để hai ba ngày bên đường cũng còn nguyên. “Ở đây, con cái từ nhỏ đã được cha mẹ, ông bà dạy rằng ăn trộm là hành vi rất xấu xa, không được làm. Ai trộm cắp sẽ bị dòng họ từ mặt cho đến khi thực sự biết hối cải mới cho gia nhập trở lại. Một người ăn trộm bị bắt thì cả bản, rồi lan ra cả xã, cả vùng biết và đều lên án”, già làng Giờ nói.

Theo già làng Giờ, từ xưa, các bản làng của người Mông đã hình thành luật tục quy định xử phạt nghiêm ngặt đối với người ăn trộm. Nếu ai ăn trộm mà bị bắt thì bản sẽ buộc người đó phải trả lại tang vật cho chủ và bị phạt tiền gấp đôi giá trị tài sản trộm được. Sau đó, người ăn trộm phải thế chấp một tài sản có giá trị hoặc món tiền rất lớn cho bản, do già làng giữ, đến khi nào người đó thực sự ăn năn hối cải, hứa từ bỏ thói trộm cắp thì mới được hoàn lại và được cộng đồng xóa án tích.


Phụ nữ Mông xuống chợ - Ảnh: Mai Thanh Hải

Luật tục ở đây còn quy định cha con, anh em, người thân trong dòng họ và cộng đồng phải có trách nhiệm đùm bọc, giúp đỡ nhau. “Ai để cha con, anh em mình bị đói là có tội với dòng họ. Người không may mắn, gặp hoạn nạn, đói kém thì anh em trong dòng họ và cộng đồng phải giúp đỡ, chia sẻ. Con cháu mồ côi thì ông bà, anh em ruột thịt phải cưu mang. Ai không làm được việc này sẽ bị lên án và bị dòng họ, dân bản bỏ rơi cho đến khi họ nhận ra lỗi và xin được tha thứ”, già Giờ kể.

“Ăn trộm, ăn xin là xấu hổ, ở đây không ai làm thế đâu” - già làng Lỳ Cha Giờ

Chính nhờ quy định rất nhân văn này nên ở nơi đây không ai rơi vào cảnh cùng đường khi gặp hoạn nạn để phải đi xin ăn. Ai ai cũng tâm niệm xin ăn là điều xấu hổ, cho cả người đi xin lẫn dòng họ của người đó.

Đại tá Nguyễn Văn Đề, Trưởng công an huyện Kỳ Sơn, người có nhiều năm gắn bó với vùng sơn cước này, cho biết huyện có 21 xã, gần 66.000 người nhưng mỗi năm, công an chỉ phải điều tra vài ba chục vụ trộm cắp, trong đó chủ yếu là do người dưới xuôi lên thực hiện. Ít trộm cắp là nhờ luật tục của các dân tộc ở đây đã điều chỉnh được hành vi của người dân, trở thành ý thức của cả cộng đồng, đặc biệt là đồng bào người Mông. Các luật tục của bản làng này rất văn minh.

http://www.thanhnien.com.vn/chinh-tri-xa-h...may-535079.html

Có lẽ vì thế chăng cho nên nhà thơ Vương Từ mới nói tôi nên lên ở với đồng bào dân tộc.

Ở đó thì như thế, ở thiền viện Phước Sơn ở Đồng Nai thì hơi tí là mất cắp liền ngay, tới mức sư cả Bửu Chánh phải treo biển: coi chừng trộm cắp!

[Diệu Minh]

Buồn vui trên đất Myanmar

(TN Xuân) Khi tôi tin rằng mình bị phân biệt đối xử trên chuyến xe buýt từ thủ đô Naypyitaw về cố đô Yangon, cô bạn người Việt sống nhiều năm ở Myanmar khăng khăng “không có chuyện đó”.


Sông nước Myanmar hữu tình - Ảnh: Thục Minh

Cô phân trần: Chẳng qua là với người dân xứ này, một khi đã được chỉ định thì đồng này chỉ mua mắm, đồng kia chỉ mua tương, dù hai đồng như nhau!

Là người cuối cùng lên chuyến xe từ Naypyitaw về Yangon của Hãng Elite Express, tôi ngồi vào nơi còn nhiều ghế trống ở giữa xe. Lập tức người phụ xe xem vé và chỉ tôi xuống chiếc ghế gần áp cuối: “Ghế 30”. Tôi miễn cưỡng dời chỗ. Khách nước ngoài đến xứ này đều biết về 2 cực hình trên những chiếc xe buýt nối các thành phố: máy điều hòa được mở ở độ lạnh thấu xương và nhạc kịch được bật với âm lượng thủng màng nhĩ! Chưa hết, chiếc ghế số 30 còn bị gãy tay dựa bên phải, mảnh lưới để treo chai nước và đồ ăn vặt sau lưng ghế trước bị rách, và nắp đóng mở khe phun hơi lạnh bị hỏng, cứ mở toang nên càng lạnh.

Nhiều lần, tôi yêu cầu được chuyển lên những chiếc ghế trống phía trên, nhưng tay phụ xe không đồng ý. Đến gần cuối hành trình, hết chịu thấu, tôi tự ý dời lên, ngồi ngay chiếc ghế trống ở hàng đầu, và chất vấn tay phụ xe: “Anh cho biết ghế số 30 giá bao nhiêu tiền?”. Anh ta nói giá, tôi hỏi tiếp: “Thế những cái ghế ở phía trên, giá bao nhiêu?”. “Cũng như vậy”, anh ta trả lời. Tôi khó chịu: “Thế tại sao anh không cho tôi dời lên ghế trống, trong khi ghế 30 bị hỏng?”. Anh ta đáp tỉnh queo: “Chị thấy có ai trên xe đổi ghế không?”.

Vâng, sau nhiều lần đi xe buýt từ thành phố này sang thành phố khác của Myanmar, tôi thấy anh phụ xe và cô bạn người Việt nói đúng. Tuy nhiên, gom hết ký ức về 3 chuyến công tác Myanmar năm 2014, tôi thấy số lần mình mỉm cười hạnh phúc vượt xa những bức xúc vì họ.

Đó là người lái taxi từ sân bay Yangon về trung tâm cố đô đã dừng xe trên đường để mua cho tôi một chai nước ướp lạnh, vì chai nước sẵn có trên xe ông “bị nắng chiếu chắc là hơi nóng”; Là bà giáo ở Đại học Nông nghiệp Yezin trên chuyến xe buýt Yangon - Naypyitaw tận tình dặn dò tôi ghi nhớ số xe để khỏi lạc sau khi xuống xe ăn trưa; Là vợ chồng ông bà Ko Kaung ở thị trấn Nyaung Shwe tận bang Shan ở miệt đông bắc núi non đã không lấy tiền 1 tô bún Shan và 1 tô bún Mohingya tôi ăn sáng, chỉ “để cô mãi mãi nhớ về yanmar”...

Vâng, tôi nhớ Myanmar và luôn mong muốn quay trở lại!

http://www.thanhnien.com.vn/the-gioi/buon-...mar-535031.html

[member]

[member]

[member]

[member]

[Diệu Minh]

https://www.youtube.com/watch?v=85VqUIkQSXA

https://www.youtube.com/watch?v=QpgFIxpPqWw

[Diệu Minh]

https://www.youtube.com/watch?v=ZaJFOFlbgcE

[Diệu Minh]

https://www.youtube.com/watch?v=_s67drBML4s...eature=youtu.be